شرایط معامله از راه دور
از آنجا که حتی یک خرید ساده از سوپرمارکت و فروشگاه نیز نوعی از انواع معامله در قانون محسوب میشود، میتوان گفت معاملات، بخش لاینفکی از زندگی روزمره افراد است و همین امر، ضرورت اطلاع از انواع آن از حیث نحوه تنظیم قرارداد را ضروری میسازد.
مقصود از معامله از راه دور،عقودی است که نحوه تنظیم قرارداد و انعقاد آنها بهصورت الکترونیک یا از طریق وسایل ارتباطی نظیر تلفن همراه و پیامک است.چنین قراردادی در صورتیکه مطابق قواعد و ضوابط قانونی تنظیم شود، صحیح بوده و دارای اعتبار و آثار قانونی مدنظر طرفین خواهد بود و هر دو طرف عقد واقع شده، ملزم به رعایت مفاد قرارداد و پایبندی به تعهدات خود هستند. درخصوص معامله از راه دور، شایان ذکر است که بهرغم عدم اشاره مستقیم قانونگذار به چنین قراردادی، در هیچیک از مواد قانونی، باطلبودن آن مورد اشاره قرار نگرفته و تصویب قانون تجارت الکترونیک نیز به نوعی، صحهای بر پذیرفته بودن چنین قراردادهایی از منظر قانونی است.
شرایط و مدارک لازم برای قرارداد
با توجه به تنوع موضوع قراردادها، نمیتوان شرایط و مدارک یکسانی را برای انعقاد تمام معاملات از راه دور نام برد. اما در یک نگاه کلی و با توجه به رایجترین قراردادهای از راهدوری که وجود دارند، همچنین با درنظر گرفتن قواعد عمومی قراردادها و شرایط صحت معاملات، ضروریترین شرایط و مدارک لازم در عموم قراردادها و عقود از راه دور، عبارتند از: طرفین، از اهلیت قانونی لازم برای انعقاد عقد برخوردار باشند؛ با میل و رضا و به دور از هرگونه اکراه اقدام به انعقاد قرارداد نمایند؛ قصد و رضای خود را بر انعقاد و انشای عقد اعلام کنند؛ موضوع عقد را بهطور دقیق مشخص کرده و با هدف و جهتی مشروع، اقدام به انعقاد معامله کنند.
مدارک لازم برای انعقاد عقد و معامله از راه دور
سند مربوط به موضوع معامله، مدارک هویتی، امضای الکترونیک، سفته یا چک الکترونیک صادره برای پرداخت یا ضمانت، مدارک مثبت وکالت قانونی و رسمی یا نمایندگی قانونی و سایر موارد، بسته به موضوع قرارداد و نوع عقد هستند.
نحوه تنظیم و انعقاد معامله از راه دور
میتواند شفاهی و بااستفاده ازتماس تلفنی یا کتبی وبااستفاده ازسامانههای اینترنتی ومخابراتی، نظیر پیامک، ایمیل، سایتهای اینترنتی و...باشد که در هریک از این موارد، طرفین موظف هستند قواعدی راکه درقانون تجارت الکترونیک و قانون مدنی ذکر شده، رعایت کنند. مدت زمانی که پیشنهاد ارائه شده معتبر است؛ شرایط و فرآیند عقد «ازجمله ترتیب ونحوه پرداخت، تحویل یا اجرا، فسخ، ارجاع، خدمات پسازفروش»رادراختیارطرف دیگر قرارداد بگذاردواینها،حداقل اطلاعاتی است که بایدقبل ازمعامله الکترونیک و از راه دور در اختیار مصرفکننده یا همان خریدار قرار گیرد.
محمد زمانی - خبرنگار چاردیواری