با تجهیز زیرساخت‌ها به حسگرهای هوشمند، می‌توانیم به شبکه‌ای هوشمند دست یابیم که قادر به پیش‌بینی زودهنگام زلزله، کاهش خسارات جانی و مالی و تسهیل عملیات امداد و نجات باشد. این حسگرها با جمع‌آوری داده‌هایی مانند لرزش زمین، تغییر شکل سازه‌ها و تغییرات میدان مغناطیسی، امکان تحلیل دقیق‌تر رفتار زمین و پیش‌بینی وقوع زلزله را فراهم می‌آورند. با استفاده از این داده‌ها، می‌توان سیستم‌های هشدار زودهنگام را فعال کرده و به مردم فرصت کافی برای تخلیه ساختمان‌ها و رسیدن به مناطق امن را داد. همچنین، با فعال‌سازی خودکار سیستم‌های ایمنی مانند قطع گاز و برق، می‌توان از بروز حوادث ثانویه و گسترش خسارات جلوگیری کرد. پس از وقوع زلزله، با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده توسط حسگرها، می‌توان به سرعت میزان خسارات وارده به زیرساخت‌ها را ارزیابی کرده و عملیات امداد و نجات را بهینه کرد. با این حال، اجرای چنین پروژه عظیمی نیازمند سرمایه‌گذاری کلان، هماهنگی بین دستگاه‌های مختلف و تربیت نیروی انسانی متخصص است. با وجود چالش‌ها، سرمایه‌گذاری در این حوزه، گامی بلند در جهت افزایش ایمنی و کاهش ریسک‌های ناشی از زلزله در کشورمان است. زلزله، بلایی طبیعی است که هر از چند گاهی کشورمان را می‌لرزاند و خسارات جانی و مالی بسیاری به بار می‌آورد. اما امروزه، با پیشرفت فناوری، می‌توانیم با استفاده از اینترنت اشیا (IoT)، گامی بزرگ در جهت کاهش این خسارات برداریم.

تصور کنید کل کشور به شبکه‌ای از حسگرهای هوشمند مجهز شود. این حسگرها که در زیرساخت‌های مختلف مانند ساختمان‌ها، پل‌ها، تونل‌ها و گسل‌های فعال قرار می‌گیرند، به طور مداوم داده‌هایی مانند لرزش زمین، تغییر شکل سازه‌ها و تغییرات در میدان مغناطیسی زمین را جمع‌آوری کرده و به یک مرکز کنترل ارسال می‌کنند. با تحلیل این داده‌ها، می‌توان الگوهای پیش‌لرزه را شناسایی کرده و با دقت بیشتری زمان و مکان وقوع زلزله را پیش‌بینی کرد.به طور مثال یک شهر مهم  زلزله خیز  می‌تواند پیشگام در استفاده از فناوری IoT برای مدیریت بحران زلزله باشد. با نصب حسگرهای هوشمند در ساختمان‌های مهم، پل‌ها و تونل‌ها، می‌توان یک شبکه پایش زلزله ایجاد کرد. این شبکه به صورت مداوم وضعیت سازه‌ها را پایش کرده و هرگونه تغییر غیرعادی را به مرکز کنترل گزارش می‌دهد. با استفاده از این داده‌ها، می‌توان اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند تخلیه ساختمان‌ها، قطع گاز و برق و تقویت سازه‌های آسیب‌پذیر را انجام داد.

علیرضا نظری اسفنگره - پژوهشگر رسانه‌ای