سند مشاع؛ سندی برای مالکیت چند نفر بر یک مال
یکی از انواع اسناد در قانون ایران، سند مشاع است که در اصطلاح عمومی، به معنای مالکیت چند نفر بر مال واحد است. سند مشاع میتواند برای انواع مختلف اموال، اعم از اموال منقول و غیرمنقول صادر شده، با این حال؛ اصطلاح سند مشاع، غالبا برای اموال غیرمنقول نظیر زمین و ملک به کار برده میشود.
ارائه درخواست دریافت سندمشاع ازسوی مالکان آن دارای شرایط وضوابطخاصی است.درصورتی که متقاضی از فرآیند دریافت این سند، آگاهی نداشته باشد، موفق به دریافت سند مشاع ملک خود نخواهد شد. از طرف دیگر، درخواست دریافت این نوع سند، تنها با ارائه مدارک لازم و پرداخت هزینه آن امکانپذیر است، به همین دلیل اطلاع از جزئیات فرآیند اخذ سند مشاع، امری ضروری به نظر میرسد.
شرایط دریافت سند مشاع چیست؟
قانونگذار درماده571 قانون مدنی، به ماهیت سند مشاع در قالب تعریف شرکت اشاره کرده که مطابق با آن، سند مشاع به سندی گفته میشود که حکایت از اجتماع حقوق مالکان متعدد در شیئی واحد به نحو اشاعه داشته باشد. منظور از اشاعه در این ماده، این است که از لحاظ قانونی سهم هریک از شرکا، معلوم بوده، اما از حیث جغرافیایی، محدوده آن مشخص نباشد. برای این که مالکان بتوانند موفق به دریافت سند مشاع شوند، لازم است که ضوابط و شرایط خاصی را در این زمینه مورد رعایت قرار دهند. در این میان ممکن است این سؤال در ذهن برخی افراد ایجاد شود که شرایط دریافت سند مشاع چیست و چه ضوابطی میبایست در این زمینه مورد رعایت قرار بگیرد؟
درپاسخ به این پرسش که شرایط دریافت سند مشاع چیست، میتوان بیان داشت که برای اخذ سند مشاع، اولین و مهمترین شرط این است که مال، متعلق به چند نفر باشد. بنابراین، چنانچه مال مزبور، متعلق به یک نفر باشد، امکان دریافت سند مشاع برای آن وجود نخواهد داشت.
نکته دیگر برای اخذ این نوع سند آن است که مال به نحو اشاعه به مالکان تعلق داشته باشد.بنابراین، چنانچه،مال مشاع بین کلیه شرکا تقسیم شده وسهم هریک از آنان، از مال مزبور مشخص شده باشد،دیگر امکان دریافت سند مشاع برای صاحبان وجود نخواهد داشت.
درصورتی که هریک از مالکان بخواهند در حصه خود دخل و تصرف کرده و سند جداگانهای برای قدرالسهم خود دریافت کنند، لازم است که شروط دیگری را نیز در این زمینه مورد رعایت قرار دهند. به این منظور لازم است که درخواست تفکیک سند به اداره ثبت تحویل داده شده و سهم هریک از اعضا معین شود.همچنین، تنظیم تقسیمنامه وصورت مجلس تفکیکی نیزازدیگرشرایط دریافت سند جداگانه ملک مشاع است.
محمد زمانی - خبرنگار چاردیواری