نکات مهم و کلیدی در خرید و استفاده از کولهپشتی برای حفظ سلامت دانشآموزان
کولهپشتی مدرسهات را استاندارد ببند
کیف مدرسه یکی از جذابترین بخشهای خرید وسایل مدرسه است. کیفهایی که این روزها دیگر بهطور کامل جای خود را به کولهپشتیها دادهاند و دیگر خبری از کیفهای قدیمی مدرسه نیست. حالا دیگر کولهپشتیهای رنگارنگی پیشروی بچهها قرار دارد که شخصیتهای انیمیشنی موردعلاقهشان هم روی آنها نقش بستهاند وجان گرفتهاند وکولهپشتیهایی که بسیار زیبا وجذابند و یکجورهایی ما رابه دوران درس ومدرسه خودمان میبرند.
البته که این کولهپشتیهای زیبا و رنگارنگ گاهی وقتها استانداردهای لازم را ندارند و استفاده از آنها میتواند به فرزندان ما آسیب بزند و به کمر و شانههای آنها فشارهای بیش ازحدی وارد کند. پس در کنار زیبایی کولهپشتی توجه به استانداردهای آن برای سلامت فرزندانمان موضوع مهمی است که نباید فراموشکنیم.
مناسبترین وسیله برای حمل وسایل
تحقیقات نشان میدهد که کولهپشتی، اگر به صورت صحیح و مناسب انتخاب شود و مورد استفاده قرار گیرد، مناسبترین وسیله برای حمل وسایل روزانه است، زیرا میتواند بارها رامتقارن نگه دارد.درعینحال استفاده ازکولهپشتی نامناسب و غیر ارگونومیک، نه تنها مفید نیست، بلکه میتواند صدمات جبرانناپذیری را به ستون فقرات کودکان و دانشآموزان تحمیل کند.این صدمات بهویژه در دانشآموزان مقطع ابتدایی بهدلیل رشد سریعتر جسمی، جدیتر است.
آسیبهای کولهپشتی سنگین
حتی پس ازانتخاب کولهپشتی مناسب باید حواسمان به وزن آن هم باشد.اگر کولهپشتی سنگین باشد، کودک بیش از حد پشت را قوسدار یا سر و تنه را به جلو خم میکند تا بتواند وزن آن را تحمل کند.به علاوه ممکن است پشت کودک بیش از حد به عقب کشیده و گودی کمر اوزیاد شود،وضعیت بدنی اوتغییرشکل میدهد وروبه جلو، با کمر پیچ خورده یا متمایل به یک سمت میشود.این فشاروارده روی عضلات گردن وپشت،موجب فعالیت بیش ازحدماهیچهها میشودوآنهاراخسته ومنقبض میکندودرنتیجه گردن، شانهها وپشت رانسبت به فشارهاوضربههای وارده آسیبپذیرتر خواهد کرد.درد گردن، کمردرد، گودی کمر، انحراف درستون فقرات، انحناهای غیرطبیعی ستون فقرات، ایجاد فاصله میان مهرهها، ابتلا به دردهای عصبی، شانههای نامتقارن، ناهنجاریهای قامتی و حتی در مواردی آسیب به رشتههای عصبی ازجمله این آسیبها و مشکلات بهشمار میرود. حتی ممکن است فشار حاصل از حمل کولهپشتی سنگین و تغییر انحنای ستون فقرات سبب تغییر حجم تنفسی افراد شود.همچنین کشیدگی حاصل از حمل کولهپشتی، باعث آسیبهای گذرا یا حتی ماندگاری در ریشههای عصبی شانه ودستها وهمچنین ریشههای عصبی گردن خواهد شد.
ویژگیهای کولهپشتی مناسب
کولهپشتیها باید سبک و از جنس قابل شستوشو باشد. همچنین اندازه کوله باید متناسب با سن و جثه دانشآموز باشد. بهعنوان مثال باید پهنای کوله با عرض تنه کودک همخوانی داشته باشد.کوله حتما پدهایی در ناحیه شانه، پشت و سینهها داشته باشد، زیرا شانهها محل عبور عروق خونی و رشتههای عصبی مهم است.کوله شامل کمربندهای اضافی (کمربند سینهای و کمربند لگنی) باشد تا هم حمایت اضافی ایجاد کند و هم وزن را از شانه و کمر به لگن انتقال دهد. کولههایی که دارای یک بند در قسمت قفسه سینه یا دور کمر بوده، مطمئنتر از سایر کولههاست و سلامت سر، گردن و کمر فرد را تضمین میکند.پهنای نوار کولهپشتی که روی شانه قرار میگیرد باید معادل 5سانتیمتر باشد. بندهای کمری و سینهای کولهپشتی باید بتواند 50 تا 70 درصد وزن را از شانه و ستون مهرهها به لگن انتقال دهد.کوله باید شامل جیبها و فضاهایی متناسب با نوع استفاده باشد تا سبب تقسیم وزن اشیا و نگهداری آنها در جای امن و دسترسی آسان به وسایل شود.حتی میتوانید برای حمل راحتتر کولههای چرخدار برای دانشآموزان تهیه کنید. اما باید توجه داشت گرچه این نوع کولهها برای کسانی که بار زیاد و سنگینی در کیف میگذارند مناسب است اما اگر دانشآموز مجبور باشد کوله را از پلههای منزل یا مدرسه بالا ببرد یا حمل آن در شرایطی مثل روزهای برفی برای او مشکل باشد، استفاده از این نوع کولهها توصیه نمیشود.
روش استفاده صحیح از کولهپشتی
روش استفاده صحیح از کولهپشتی هم به اندازه خرید کولهپشتی استاندارد مهم است و باید درباره آن به بچهها آموزش دهیم.کولهپشتی باید توسط هر دو بند آن استفاده شود. قرارگیری بندهای کوله روی یک شانه منجر به توزیع نامناسب و نابرابر وزن در یک طرف بدن و در نتیجه گرفتگی عضلات بهویژه عضلات گردن و ایجاد درد در آنها خواهد شد. از طرف دیگر باعث وارد کردن فشار زیاد بهطور نامتناسب وغیرهمسان به یک سمت شده و موجب انحنای غیرطبیعی در ستون فقرات میشود.وزن کولهپشتی هم خیلی مهم است. برای دانشآموزان دبستانی وزن کولهپشتی نباید بیش از10درصد وزن بدن آنهاو برای دانشآموزان راهنمایی و دبیرستانی این مقدار نباید بیش از15درصد وزن بدن باشد. بهعنوان مثال وزن یک کولهپشتی برای یک دانشآموز دبستانی با وزن 25 کیلوگرم، نباید بیش از 2.5کیلوگرم باشد.بندهای کوله نباید شل باشد چون موجب تلوتلو خوردن آن هنگام حمل شده و ضمن ایجاد ناراحتی، ممکن است به درد در کمر و پشت منجر شود.همچنین بندهای کولهپشتی باید بهطور متقارن تنظیم شده باشد.باید بچههای خود را تشویق کنید فقط کتابهای موردنیاز را باخود به مدرسه ببرند،نه وسایل غیرضروری وهرچه کتاب و دفتردارند! همچنین به فرزندان خود توصیه کنید هروقت که فرصتی دست داد، کولهپشتی راازپشت خودشان بردارندوزمین بگذارند و مواقعی که ضرورت ندارد، کولهپشتی را با خودشان به این طرف و آن طرف نبرند.
مریم زاهدی - خبرنگار چاردیواری