مروری بر فعالیت‌ها و برنامه‌های ستاد توسعه اتصالپذیری و ارتباطات
در جست‌وجوی فناوری‌های ارتباطی نسل آینده
پر بیراه نیست اگر بگوییم در جهان امروز، ارتباطات از مؤثرترین مؤلفه‌هایی است که می‌تواند موازنه‌های قدرت را تغییر دهد و پیش‌نیاز برقراری شبکه ارتباطی کارآمد هم توجه به تحقق و کیفیت اصل اتصالپذیری است؛ این‌که تمام زیرمجموعه‌ها به صورت منسجم و یکپارچه کنار هم قرار بگیرند و تعامل میان آنها به نحوی باشد که امنیت‌شان چه در فضای حقیقی و چه در محیط‌های سایبری و مجازی، خدشه‌دار نشود.
این مسأله با توجه به اهمیت بالای آن، درمعاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در ستاد توسعه فناوری‌های اتصالپذیری و ارتباطات پیگیری می‌شود؛ مجموعه‌ای که قرار است با شناسایی ظرفیت‌های فناورانه در این حوزه و به‌کارگیری آنها نقش مهمی در راستای توسعه ارتباطات در کشور ایفا کند.
ستاد اتصالپذیری و ارتباطات از بدو تشکیل همواره تلاش کرده تا با شناسایی حوزه‌هایی از زیست‌بوم اتصالپذیری و ارتباطات که به توجه ویژه معاونت علمی نیازمند هستند اما از آن بهره‌مند نمی‌شوند و تأکید و توجه به آنها، خلأهایی که در این زمینه وجود دارد را کمرنگ‌تر کند و به حداقل برساند؛ روندی که به تعبیر سیدمحمد کرباسی، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اتصالپذیری و ارتباطات تا به امروز نیز تداوم یافته و خللی در آن رخ نداده است. کرباسی عقیده دارد که پیرو اجرای قانون جهش تولید دانش‌بنیان، از مهم‌ترین موضوعاتی که همواره باید از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری مورد پیگیری قرار بگیرد، مقوله اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری است. ستاد اتصالپذیری هم به نوبه خود در راستای تبیین و ترویج این مسأله تلاش کرده تا بتواند از این مسیر ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی و در صورت مطلوب بودن شرایط، تحقق آن را در تمام سطوح و مراحل پیگیری کند.
طرح‌های پیشران و توسعه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات
از موضوعاتی که سال گذشته امکان پرداخت به آن مهیا نشد اما در سال جاری فرصتی دست داده تا از سوی این ستاد مورد پیگیری قرار بگیرد، مقوله توسعه طرح‌های پیشران است. طرح‌هایی که می‌توانند در ارتقای برخی پروژه‌های بزرگ ملی نظیر بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات نقش پررنگی ایفا کنند. ستاد اتصالپذیری در همین زمینه و با همکاری دیگر ستادها، فهرستی از مواردی که در این زمینه می‌توانند نقشی کلیدی را برعهده بگیرند را احصا کرده و در اختیار دبیرخانه این پروژه قرار داده است و در صورتی‌که این مسأله به تصویب نهادهای بالادستی برسد، بودجه مناسبی در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیانی که در این زمینه فعال هستند قرار داده می‌شود تا پروژه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات با پیشرفت چشمگیری همراه خواهد شد. از دیگر اقدامات این ستاد، طرح فراخوانی بوده که طی آن تلاش می‌شود تا در حوزه کارگزاری به‌هم‌رسانی جهت هوشمندسازی برای به‌کارگیری تمام ظرفیت‌های قانون جهش تولید، اقدامات لازم صورت بگیرد. یعنی از شرکت‌های کارگزاری درخواست شده تا پیشینه فعالیت‌ها و همچنین طرح‌ها و ایده‌های نوآورانه‌ای که ممکن است در این حوزه داشته باشند را عرضه کنند. در این فراخوان حدود ۴۰ تا۵۰ شرکت دانش‌بنیان ثبت‌نام کرده‌اند و قرار است پس از به پایان رسیدن فرآیندهای داوری، از میان طرح‌های منتخب از حدود هشت شرکت به صورت مستقیم حمایت مالی صورت بگیرد.
حضور در تلکام، عقد تفاهم‌نامه‌ها و آغاز فراخوان‌ها
دی‌ماه سال گذشته، بیست‌و‌پنجمین دوره نمایشگاه تلکام برگزار شد که ستاد اتصالپذیری و ارتباطات نیز برای اولین‌بار در این نمایشگاه حضور یافت. در آن فضا امکانات خوبی مهیا شد تا این ستاد بتواند عقدنامه‌های متعددی را با دیگر نهادها به امضا برساند و از آن زمان تا به امروز، از مهم‌ترین کارهای ستاد پیگیری اجرایی‌شدن همین توافق‌نامه‌ها بوده است که از میان آنها می‌توان به طرح «نوآفرین» اشاره کرد؛ طرحی که در خلال همکاری با صندوق نوآوری و شکوفایی و در جهت حمایت از هسته‌های نوپا شکل گرفته و فرآیند اجرای آن تاکنون به شکل موفقیت‌آمیزی پیش رفته است. حالا با شرکت بیش از ۱۸۰ طرح از سراسر کشور در این فراخوان و تعیین ۱۸ طرح برگزیده پس از دو مرحله داوری، قرار است شرایطی شکل بگیرد تا از طرح‌های منتخب به‌صورت ویژه حمایت و وام‌های بلاعوض مالی به آنها اختصاص داده شود. از سایر مواردی که در آنها، همکاری این ستاد با سایر نهادها به یک فراخوان انجامیده، می‌توان به همکاری آنها با بنیاد ملی علم ایران و همچنین همراه اول اشاره کرد که ذیل آن تا انتهای اردیبهشت امسال، بیش از ۴۰ طرح مختلف پژوهشی که بعضا در قامت طرح‌های پسادکتری بود مورد پیگیری قرار بگیرند به دبیرخانه این فراخوان ارسال شدند و فرآیند داوری آنها نیز در حال انجام است. همچنین دیگر فراخوان این حوزه «ترنج» است که جهت توسعه فناوری‌های تجهیزات رادیویی نسل جدید، میزبان طرح‌های نوآورانه صاحبان ایده‌ها بوده است.
صادق کاشفی - خبرنگار پیشران
ستاد اتصالپذیری و ارتباطات از بدو تشکیل همواره تلاش کرده تا با شناسایی حوزه‌هایی از زیست‌بوم اتصالپذیری و ارتباطات که به توجه ویژه معاونت علمی نیازمند هستند اما از آن بهره‌مند نمی‌شوند و تأکید و توجه به آنها، خلأهایی که در این زمینه وجود دارد را کمرنگ‌تر کند و به حداقل برساند؛ روندی که به تعبیر سیدمحمد کرباسی، دبیر ستاد توسعه فناوری‌های اتصالپذیری و ارتباطات تا به امروز نیز تداوم یافته و خللی در آن رخ نداده است. کرباسی عقیده دارد که پیرو اجرای قانون جهش تولید دانش‌بنیان، از مهم‌ترین موضوعاتی که همواره باید از سوی معاونت علمی ریاست‌جمهوری مورد پیگیری قرار بگیرد، مقوله اعتبار مالیاتی سرمایه‌گذاری است. ستاد اتصالپذیری هم به نوبه خود در راستای تبیین و ترویج این مسأله تلاش کرده تا بتواند از این مسیر ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری را شناسایی و در صورت مطلوب بودن شرایط، تحقق آن را در تمام سطوح و مراحل پیگیری کند.
طرح‌های پیشران و توسعه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات
از موضوعاتی که سال گذشته امکان پرداخت به آن مهیا نشد اما در سال جاری فرصتی دست داده تا از سوی این ستاد مورد پیگیری قرار بگیرد، مقوله توسعه طرح‌های پیشران است. طرح‌هایی که می‌توانند در ارتقای برخی پروژه‌های بزرگ ملی نظیر بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات نقش پررنگی ایفا کنند. ستاد اتصالپذیری در همین زمینه و با همکاری دیگر ستادها، فهرستی از مواردی که در این زمینه می‌توانند نقشی کلیدی را برعهده بگیرند را احصا کرده و در اختیار دبیرخانه این پروژه قرار داده است و در صورتی‌که این مسأله به تصویب نهادهای بالادستی برسد، بودجه مناسبی در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیانی که در این زمینه فعال هستند قرار داده می‌شود تا پروژه بومی‌سازی شبکه ملی اطلاعات با پیشرفت چشمگیری همراه خواهد شد. از دیگر اقدامات این ستاد، طرح فراخوانی بوده که طی آن تلاش می‌شود تا در حوزه کارگزاری به‌هم‌رسانی جهت هوشمندسازی برای به‌کارگیری تمام ظرفیت‌های قانون جهش تولید، اقدامات لازم صورت بگیرد. یعنی از شرکت‌های کارگزاری درخواست شده تا پیشینه فعالیت‌ها و همچنین طرح‌ها و ایده‌های نوآورانه‌ای که ممکن است در این حوزه داشته باشند را عرضه کنند. در این فراخوان حدود ۴۰ تا۵۰ شرکت دانش‌بنیان ثبت‌نام کرده‌اند و قرار است پس از به پایان رسیدن فرآیندهای داوری، از میان طرح‌های منتخب از حدود هشت شرکت به صورت مستقیم حمایت مالی صورت بگیرد.
حضور در تلکام، عقد تفاهم‌نامه‌ها و آغاز فراخوان‌ها
دی‌ماه سال گذشته، بیست‌و‌پنجمین دوره نمایشگاه تلکام برگزار شد که ستاد اتصالپذیری و ارتباطات نیز برای اولین‌بار در این نمایشگاه حضور یافت. در آن فضا امکانات خوبی مهیا شد تا این ستاد بتواند عقدنامه‌های متعددی را با دیگر نهادها به امضا برساند و از آن زمان تا به امروز، از مهم‌ترین کارهای ستاد پیگیری اجرایی‌شدن همین توافق‌نامه‌ها بوده است که از میان آنها می‌توان به طرح «نوآفرین» اشاره کرد؛ طرحی که در خلال همکاری با صندوق نوآوری و شکوفایی و در جهت حمایت از هسته‌های نوپا شکل گرفته و فرآیند اجرای آن تاکنون به شکل موفقیت‌آمیزی پیش رفته است. حالا با شرکت بیش از ۱۸۰ طرح از سراسر کشور در این فراخوان و تعیین ۱۸ طرح برگزیده پس از دو مرحله داوری، قرار است شرایطی شکل بگیرد تا از طرح‌های منتخب به‌صورت ویژه حمایت و وام‌های بلاعوض مالی به آنها اختصاص داده شود. از سایر مواردی که در آنها، همکاری این ستاد با سایر نهادها به یک فراخوان انجامیده، می‌توان به همکاری آنها با بنیاد ملی علم ایران و همچنین همراه اول اشاره کرد که ذیل آن تا انتهای اردیبهشت امسال، بیش از ۴۰ طرح مختلف پژوهشی که بعضا در قامت طرح‌های پسادکتری بود مورد پیگیری قرار بگیرند به دبیرخانه این فراخوان ارسال شدند و فرآیند داوری آنها نیز در حال انجام است. همچنین دیگر فراخوان این حوزه «ترنج» است که جهت توسعه فناوری‌های تجهیزات رادیویی نسل جدید، میزبان طرح‌های نوآورانه صاحبان ایده‌ها بوده است.
صادق کاشفی - خبرنگار پیشران