پاسداشت احترام به بزرگترها
میخواستم عنوان این مقاله پاسداشت حرمت به والدین قرار دهم،به خاطرم رسیددر تمام مکاتب دینی وفرهنگی واکثر باورهای تربیتی،والدین دارای احترام خاص بوده وحتی گاهی در تراز اولیا و انبیا برای والدین جایگاه خاص و احترام ویژهای درنظرگرفته شده است.
همچنانکه در ادیان آسمانی تاکید ویژهای برای احترام و احسان به والدین قائل بوده و درکنار دستور لزوم و وجوب به پرستش خداوند، نیکی و محبت به والدین مورد تاکید قرار گرفته است.وقتی محبت و احترام به والدین به موازات پرستش خداوند یکتا قرار میگیرند، جایگاه والای این دو موجود زمینی مشخص میشود.قبل از دین مبین اسلام، ادیان ومکاتب دیگر مثل یهود ومسیحیت نیز دستورات والایی در پرستاری و خدمت به والدین مخصوصا در دوران سالمندی و بیماری آنها صادر کردهاند.ادبیات غنی و استوار فارسی سرشار از اشعار، ابیات و غزلهایی درعشق و احترام به والدین است که همه آنها بر جایگاه ارزشمند این دو فرشته زمینی تاکید دارند.متأسفانه در روزگار معاصر بهخاطر ضعف توجه به جایگاه ارزشمند والدین، مرزهای حرمت واحترام به والدین شکسته و درهم ریختهاند.بعضی ازوالدین به خاطر عقب نماندن ازقافله امروزیبودن ازفرزندان خود میخواهند که آنها را با نامهای کوچکشان صدا کنند. ازنظر رفتارشناسی عاطفی کلمات وعبارات همراه با خود بار عاطفی،مهر و عشق راحمل کرده وبه مخاطب منتقل میکند.وقتی ما بهعنوان پدر یا مادر؛ فرزند خود را با عبارات عاطفی مثل عزیزم، جانم و کلماتی از این قبیل مورد خطاب قرار دهیم، عشق و محبت را به وی منتقل میکنیم تا اینکه با لفظ، عبارت و نام خشکوخالی صدا کنیم. متأسفانه حتی در کتابهای درسی و فوقبرنامه نیز توجهی به این موارد ارزشمند نشده ورفتار با بزرگترهابه آنها یادداده نمیشود.جوامع اروپایی شاید هزاران نقص عاطفی و تربیتی داشته باشند، اما در آموزشوپرورش به نکات ظریفی توجه میشود.مثلا در اتوبوسهای شهری و قطار زیرزمینی در تابلوهای مخصوصی نوشته شده: «صندلی خود رابه سالمندان و معلولان هدیه کنیم». درطول اقامت و تحصیلم کمتر دیدم جوان یا نوجوانی نشسته و وقیحانه به چشمهای سالمندی خیره شده باشد! درخانوادههای ما ایرانیان هنگام ورود پدر یا مادر یا بزرگترهای دیگر محال بود ما نوجوانان و جوانان سر سفره یا دور میز نشسته باشیم وهنگام ورود آنها بیتوجه بمانیم. اشارههای والدین درنهایت ما را به وظیفهمان آگاه و آشنا میکرد.
امیدواریم آموزههای دینی و اجتماعی ما دوباره احیا و ترویج شده و جامعه را بهسوی تعالی و رشد هدایت کند.
دکتر مجید ابهری - عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی