کمبود سوخت، نیروگاهها را خاموش کرد
خاموشیهای پیدرپی ازیکسو و کاهش دما ازسوی دیگر موجب نگرانی برای مردم شده که مبادا ساعت خاموشیها افزایش پیدا کند.اگرچه وزارت نفت زیربارکاهش سوخت تحویلی به نیروگاهها نمیرود اما ابتدای پاییزسالجاری بودکه ساناز جعفرزاده، مدیرکل دفتربرنامهریزی وبهرهبرداری تولیدشرکت برق حرارتی اعلام کردکه چنانچه سوخت زمستانی نیروگاهها بهطور کامل تأمین نشود،زمستانی سخت درپیش خواهدبود.
اما این صحبتها کنار گذاشته شد و به بهانه مازوتسوزی و جایگزین شدن قطعیهای منظم از جانب دولت مطرح شد اما آنطور که پیداست خاموشیهای پیدرپی ربطی به مازوتسوزی نداردوآنچه مسلم است سوخت تحویلی به نیروگاهها کفاف تولید برق را نمیدهد.باید درنظر داشت که نیروگاههای حرارتی بیش از ۸۶ درصد تولید برق کشور را برعهده دارند و در تابستان ۹۰ هزار مگاوات برق تولید کردند و اکنون گفته میشود که همان نیروگاهها امکان تولید ۴۵ هزار مگاوات برق را ندارند چرا که سوخت لازم به این نیروگاهها نرسیده و امکان تولید برق پایدار درکشوروجود ندارد. همین موضوع سبب شد که رئیسجمهور هم به موضوع ورود پیدا کند و بگوید در حال تأمین سوخت نیروگاهها هستیم. کارشناسان میگویند سوخت مایع نیروگاهها نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۵ درصد کم شده و نصف پارسال است. از طرفی رو به زمستان هستیم و با توجه به اینکه همواره در فصل زمستان با اعمال محدودیت تأمین گاز برای بخش نیروگاهی مواجه میشویم، وزارت نیرو از هماکنون با اعمال خاموشی سعی در حفظ اندک موجودی سوخت مخازن کرده است. هر یک درجه که هوا سردتر میشود ۱۰ میلیون مترمکعب به مصرف گاز خانگی اضافه شده و ۷۰ درصد مصرف گاز نیز به سمت بخش خانگی میرود، در حالیکه تولید گاز در کشور ما به ۸۰۰ میلیون مترمکعب میرسد و با توجه به وابستگی ۹۰ درصدی نیروگاههای کشور به سوخت گاز، وضعیت را کمی پیچیدهتر میکند؛ چرا که از یکسو سوخت مایع کافی به نیروگاهها تحویل نشده و از دیگر سو با سرمای زودرس، میزان گاز تحویلی به نیروگاهها نیز کاهش پیدا کرده، بهطوریکه ناصر اسکندری، سرپرست راهبری شرکت مادر تخصصی برق حرارتی در روزهای گذشته گفته که گاز تحویلی به نیروگاهها کمتر از برنامههای ابلاغی است، باید در آبانماه ۱۹۰ میلیون مترمکعب گاز در اختیار نیروگاهها قرار میگرفت که طبعا بهدلیل محدودیتهای پیش آمده و افزایش مصارف گاز بخش خانگی، این عدد به ۱۵۵ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
کاهش ۶ درصدی سوخت تحویلی به نیروگاهها
اما موضوع به همینجا ختم نمیشود چرا که آمار متناقضی وجود دارد. اخیرا کرامت ویسکرمی گفته سوخت تحویلی بیشتر از سال گذشته بود در حالیکه ابتدای مهرماه جعفرزاده در این راستا گفته بود امسال در همسنجی با سال گذشته ۶ درصد گاز کمتری دریافت شده و این مسأله سبب شده مصرف گازوئیل 1.8برابر سال گذشته شود. همچنین مصرف مازوت در نیروگاهها نیز تقریبا دو برابر سال گذشته است. از سویی دیگر برای سوخت زمستان یک ملاحظهای روی موجودی مخازن وجود دارد و تقریبا ۴۳ درصد مخازن خالیتر از سال گذشته است. مدیرکل دفتر برنامهریزی و بهرهبرداری تولید شرکت برق حرارتی افزود: سال گذشته درمجموع موجودی سوخت مخازن تقریبا به عدد ۸۸ درصد رسید اما پیشبینی میشود تا پایان امسال این رقم به ۷۷ درصد برسد. جعفرزاده خاطرنشان کرد: اکنون موجودی مخازن نفت و گاز ۴۴ درصد است و ضرورت دارد محدودیتی که در تخصیص گاز نیروگاهی در شرکت ملی گاز وجود دارد، رفع شود.مدیرکل دفتر برنامهریزی و بهرهبرداری تولید شرکت برق حرارتی یادآور شد: اگر در این موضوع اتفاقی رخ ندهد و ما در این دو ماه مهر و آبان نتوانیم مصرف سوخت مایع بهویژه نفتگاز را در نیروگاهها صفر کرده و تمرکز روی ذخیرهسازی انجام نشود، بهطور قطع زمستان سختی برای تولید پایدار برق نیروگاههاخواهد بود.
سرمای زودرس، نیروگاهها را زمینگیر کرد
از میان ۱۴۶ نیروگاه حرارتی تنها ۱۴ نیروگاه از مازوت استفاده میکنند و بیش از ۱۳۰ نیروگاه به گازوئیل بهعنوان سوخت جایگزین و دوم در شرایط عدم تخصیص گاز یا کسری گاز، برای تولید برق زمستانه وابستهاند. دلیل اصلی خاموشیهای پاییزه امسال هم کسری قابلتوجه ذخایر گازوئیل و حتی کاهش زودهنگام گاز تحویلی به نیروگاههاست و نه مازوتسوزی. مسألهای که حتی مقامات مسئول در اینباره لب به سخن گشودهاند. البته کاهش تخصیص گاز طبیعی به نیروگاهها امری غیرقابلانکار است. در نیمه نخست سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۹۴درصد سوخت نیروگاهها با گاز طبیعی تأمین شد اما در نیمه نخست سالجاری این سهم به ۸۶ درصد رسید. حتی ناصر اسکندری در گفتوگویی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تاکنون برق تولیدی نیروگاههای حرارتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته 2 درصد افزایش یافته است، افزود: این میزان افزایش تولید درحالی است که سوخت معادل مصرفی از سوی نیروگاهها برای تحقق این رقم تنها یک درصد بیشتر از سال گذشته بوده است.سرپرست معاونت راهبری تولید شرکت برق حرارتی با بیان اینکه سوخت اصلی تمامی نیروگاههای حرارتی کشور بر مبنای گاز طبیعی طراحی شده، ادامه داد: نیروگاههای کشور امسال بهصورت تجمیعی نسبت به سال گذشته 4.8میلیارد مترمکعب گاز کمتری دریافت کردهاند وطبیعتا این کمبود باید از طریق سوخت مایع (نفتگاز و نفتکوره) جبران شود.اسکندری با تاکید بر اینکه ذخیره سوخت مایع نیروگاههای حرارتی در شرایط خوبی قرار ندارد، گفت: سال گذشته در این بازه زمانی موجودی مخازن سوخت مایع نیروگاهها حدود 3.2 میلیارد لیتر بود اما این رقم در سال جاری با کاهش دو میلیارد لیتری به حدود 1.2میلیارد لیتر رسیده است.