آمریکا شمشیر را از رو بسته است
بهدنبال تایید دکترین هستهای جدید روسیه از سوی ولادیمیر پوتین، حالا میان کارشناسان مباحث مختلفی در مورد این دکترین و تفاوت آن با دکترین اتمی آمریکا مطرح شده است. دکترین جدید روسیه در حقیقت پاسخی از سوی این کشورها به تهدیدات غرب است و از زمان جنگ سرد با ایده بازدارندگی هستهای مطرح شد و در نتیجه دو قطب جهانی این ایده را دنبال کردند.
دکترین هستهای چیست؟
اکنون در کشور روسیه دکترین هستهای یک سند گسترده وجامع است که به مسائل دفاع دولتی، روش استفاده از سلاحهای خاص، تجزیه و تحلیل تهدید و...اختصاص دارد.دکترین هستهای آمریکا با روسیه تفاوت دارد. این دکترین سندی است که به سلاحهای هستهای مربوط میشود و شامل نوع سلاح، شرایط استفاده از آن، فهرستی از تهدیدات و... است. هرچند دکترین هستهای آمریکا در مطبوعات این کشور منتشر میشود اما نسخه کامل آن طبقهبندی شده و فقط در اختیار مقامات ارشد ازجمله اعضای کنگره است.هرگونه تغییر در سیاست هستهای آمریکا ممکن است توسط دستورالعملهای جداگانه و سایر اسنادی که پس از بررسیهای لازم اعمال میشوند، تنظیم شود.
تهدیدهای جدید و غرب
در سال 2010 مفهوم جهان تکقطبی توسط روسیه و چین به چالش کشیده شد. در آمریکا برای تطبیق دکترین هستهای آمریکا با شرایط جدید، اوباما یک بررسی جدید در وضعیت دکترین هستهای این کشور را اعلام کرد.نسخه قبلی این دکترین تا سال 2010 وجود داشت. در این زمان، تسلط آمریکا و مفهوم جهان تکقطبی توسط روسیه و چین به چالش کشیده شد. رئیسجمهور آمریکا در سخنرانیهای اصلی خود، تزهایی را درباره لزوم کنار گذاشتن بازدارندگی هستهای و گذار به جهانی عاری از سلاح هستهای ترویج کرد.اما در واقع، برعکس همهچیز عمل کرد؛ بهعنوان مثال، سند حفظ سهگانه هستهای برای یک دوره نامعلوم تعیین شد.جلوگیری از خروج نیروهای هستهای آمریکا از اروپا (بلژیک، آلمان، ایتالیا، هلند و ترکیه) و همچنین امتناع از برنامهریزی برای توسعه جدیدترین سلاحهای هستهای در اقدامات مقامات آمریکایی به چشم میخورد. بررسی سال 2010 از نظر مفهومی با نسخه قبلی خود تفاوتی نداشت. آمریکا تعهد خود را به رویکرد محافظهکارانه در مورد سلاحهای هستهای نشان داد، مفهوم بازدارندگی و حمله پیشگیرانه، البته با ملاحظات تصویب شد.
استراتژی های جدید
این روند نشان داد که با آمدن هر رئیسجمهور جدید در آمریکا استراتژی جدید هستهای تدوین میشود. در سال 2018 دکترین جدید هستهای از سوی دونالد ترامپ منتشر شد .در این سند آمده است: «از نظر تهدیدات جهانی، ازجمله تهدیدات هستهای آشکار ازسوی دشمنان بالقوه، وضعیت بهطرز محسوسی بدتر شده است.»دشمنان اصلی آمریکا در این نسخه از دکترین، فدراسیون روسیه و چین هستند که گویا برخلاف آمریکا در حال افزایش توان هستهای خود هستند.یکی از مفاد کلیدی دکترین پیشنهادی بازگشت واشنگتن به حق حمله اتمی پیشگیرانه است که در واقع از زمان جنگ سرد وجود نداشت.