آمریکا به‌دنبال تخریب روابط روسیه و چین
آمریکا در تلاش است تا مانع توسعه روابط میان روسیه و چین شود، اما این روند کماکان ادامه دارد. در این راستا، سیاست‌های جهانی واشنگتن در مقابل دیگر قدرت‌های جهانی با استفاده از اختلاف‌افکنی دنبال می‌شود. برنامه دولت آمریکا بر دو محور اصلی استوار است: جلوگیری تدریجی از توسعه روابط مسکو و پکن و تلاش برای قطع ارتباط میان دو کشور.
کمپبل، معاون وزیر امور خارجه آمریکا، در تاریخ 22 نوامبر اعلام کرد که فعالیت‌های نامطلوب به‌ویژه در قلمرو فدراسیون روسیه از سوی دولت آمریکا مورد توجه قرار گرفته است. وی افزود: مطمئن نیستم که می‌توانستیم از این اتحاد رو به رشد جلوگیری یا آن را مهار کنیم، اما سعی‌مان این است که در نهایت به مقصد مورد نظر خود دست یابیم.همچنین کمپبل خاطرنشان کرد که با وجود تلاش‌های آمریکا برای تأثیرگذاری بر روابط روسیه و چین، مسکو و پکن همچنان به‌سرعت در مسیر توسعه و تعامل پیش می‌روند. وی تصریح کرد که انتظار دارد این روابط همچنان گسترش‌یابد.
جواب آزمون پیش از برگزاری
اما دو کشور مدت‌هاست که آزمون آشفتگی‌های بین‌المللی را پشت سرگذاشته و دروضعیت مطلوبی به‌سرمی‌برند.ژانگ هانهوی، سفیر چین در روسیه، درکنفرانس صلح اوکراین و تجارت چین در روسیه، درباره اعتماد سیاسی بین مسکو و پکن، سخنانی آشکار بیان کرده است.پیش از این،سرگئی لاوروف،وزیر امور خارجه روسیه درتاریخ 19نوامبر، در دیدار با وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در حاشیه اجلاس گروه 20 (G20) در ریودوژانیرو، اعلام کرد که روابط راهبردی روسیه و چین در وضعیت بی‌سابقه‌ای قرار دارد.ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز تأکید کرد که روابط بین روسیه و چین در بالاترین سطح خود در تاریخ مدرن قرار دارد. او با اشاره به گردش تجاری بین دو کشور، تصریح کرد که روسیه در فهرست شرکای تجاری و اقتصادی پیشرو چین در رتبه چهارم قرار دارد.
مسیری انتخاب‌شده
در نهایت، چین و روسیه این مسیر مشترک را انتخاب کردند؛ مسیری که تأثیر زیادی بر سیاست جهانی دارد و نشانه‌های این تأثیر به‌وضوح مشاهده می‌شود. روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت: آرزوهای آمریکا برای قطع کامل روابط بین چین و روسیه، امیدی واهی است. در دو سال گذشته، دولت‌های روسیه و چین نشان داده‌اند که توانایی قابل توجهی در انطباق با محدودیت‌های آمریکا‌دارند.وزیر دفاع جدید روسیه، آندری بلوسف، یک اقتصاددان است که روابط نزدیکی با رهبری چین دارد. فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود آورده است که از فوریه ۲۰۲۲، پکن به بزرگ‌ترین بازار نفت و گاز روسیه و همچنین به منبع اصلی واردات این کشور تبدیل شده است. تجارت بین دو کشور شامل کالاهای مصرفی و حتی قطعاتی است که به حفظ ماشین‌آلات نظامی روسیه کمک می‌کند. کالاهای چندمنظوره ارائه‌شده از سوی چین به روسیه، به مسکو اجازه داده تا برتری نظامی خود را در اوکراین حفظ کند و این امر نگرانی‌های بیشتری را در واشنگتن ایجاد کرده است.
آرزوهای بر باد رفته
آرزوهای بزرگ آمریکا برای قطع کامل روابط چین و روسیه امیدی واهی و بربادرفته است. در طول دو سال گذشته، دولت‌های روسیه و چین توانسته‌اند به‌طور قابل‌توجهی با محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها سازگار شوند. اقدامات جسورانه آنها این کشورها را قادر ساخته تا در برابر شوک اولیه تحریم‌ها مقاومت کنند و سپس سیستم مالی خود را به‌سرعت از وابستگی به دلار و یورو به وابستگی به یوآن چین تغییر دهند.روس‌ها و چینی‌ها از زیرساخت‌های محلی برای انجام و تسویه تراکنش‌های خود بهره می‌برند. پس از تحریم‌ها در سال ۲۰۱۴، روسیه یک سیستم پیام‌رسانی مالی داخلی به نام SPFS ایجاد کرد که اکنون استفاده از آن اجباری شده است. در همین حال، چین نیز سیستم پرداخت بین بانکی خود (CIPS) را پیاده‌سازی کرده که امروزه شامل حدود ۳۰ بانک روسی می‌شود. اگرچه CIPS از نظر حجم نمی‌تواند با سوئیفت رقابت کند، اما جنگ در اوکراین به گسترش آن کمک کرده است.براساس گزارش‌ها، تراکنش‌های روزانه این سیستم مالی درسال۲۰۲۲به میزان ۵۰درصد و در سه فصل اول سال۲۰۲۳دوباره۲۵درصدافزایش یافته است.CIPSتنها تراکنش‌های بین چین وروسیه راپردازش نمی‌کندو کشورهای متعددی عضو آن هستند.چندی پیش، مجله اکونومیست درتحلیلی اشاره کرد که در پنتاگون نگرانی‌هایی درباره احتمال وقوع درگیری همزمان با روسیه، چین و کره‌شمالی وجود دارد. این نشریه چنین وضعیتی را برای آمریکا «کابوسی» توصیف کرده و به نقل از مقامات عالی‌رتبه آمریکایی می‌نویسد که در این صورت، آمریکا «احتمالا برای مدت طولانی دوام نخواهد آورد.»
دکتر اندرو سندرز، استاد سیاست و روابط بین‌الملل در دانشگاه دو مونت فورت، در مورد نگرانی‌های آمریکا گفت: مهم است که بدانیم روسیه و چین به روند بلندمدت توسعه روابط گرم و فزاینده‌ای که ۳۰سال پیش آغاز شده، ادامه می‌دهند. به زبان ساده، پوتین و شی در حال همکاری با یکدیگر برای تغییر توازن قدرت در جهان هستند.
جواب آزمون پیش از برگزاری
اما دو کشور مدت‌هاست که آزمون آشفتگی‌های بین‌المللی را پشت سرگذاشته و دروضعیت مطلوبی به‌سرمی‌برند.ژانگ هانهوی، سفیر چین در روسیه، درکنفرانس صلح اوکراین و تجارت چین در روسیه، درباره اعتماد سیاسی بین مسکو و پکن، سخنانی آشکار بیان کرده است.پیش از این،سرگئی لاوروف،وزیر امور خارجه روسیه درتاریخ 19نوامبر، در دیدار با وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، در حاشیه اجلاس گروه 20 (G20) در ریودوژانیرو، اعلام کرد که روابط راهبردی روسیه و چین در وضعیت بی‌سابقه‌ای قرار دارد.ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه نیز تأکید کرد که روابط بین روسیه و چین در بالاترین سطح خود در تاریخ مدرن قرار دارد. او با اشاره به گردش تجاری بین دو کشور، تصریح کرد که روسیه در فهرست شرکای تجاری و اقتصادی پیشرو چین در رتبه چهارم قرار دارد.
مسیری انتخاب‌شده
در نهایت، چین و روسیه این مسیر مشترک را انتخاب کردند؛ مسیری که تأثیر زیادی بر سیاست جهانی دارد و نشانه‌های این تأثیر به‌وضوح مشاهده می‌شود. روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی تحلیلی نوشت: آرزوهای آمریکا برای قطع کامل روابط بین چین و روسیه، امیدی واهی است. در دو سال گذشته، دولت‌های روسیه و چین نشان داده‌اند که توانایی قابل توجهی در انطباق با محدودیت‌های آمریکا‌دارند.وزیر دفاع جدید روسیه، آندری بلوسف، یک اقتصاددان است که روابط نزدیکی با رهبری چین دارد. فایننشال تایمز در ادامه گزارش خود آورده است که از فوریه ۲۰۲۲، پکن به بزرگ‌ترین بازار نفت و گاز روسیه و همچنین به منبع اصلی واردات این کشور تبدیل شده است. تجارت بین دو کشور شامل کالاهای مصرفی و حتی قطعاتی است که به حفظ ماشین‌آلات نظامی روسیه کمک می‌کند. کالاهای چندمنظوره ارائه‌شده از سوی چین به روسیه، به مسکو اجازه داده تا برتری نظامی خود را در اوکراین حفظ کند و این امر نگرانی‌های بیشتری را در واشنگتن ایجاد کرده است.
آرزوهای بر باد رفته
آرزوهای بزرگ آمریکا برای قطع کامل روابط چین و روسیه امیدی واهی و بربادرفته است. در طول دو سال گذشته، دولت‌های روسیه و چین توانسته‌اند به‌طور قابل‌توجهی با محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها سازگار شوند. اقدامات جسورانه آنها این کشورها را قادر ساخته تا در برابر شوک اولیه تحریم‌ها مقاومت کنند و سپس سیستم مالی خود را به‌سرعت از وابستگی به دلار و یورو به وابستگی به یوآن چین تغییر دهند.روس‌ها و چینی‌ها از زیرساخت‌های محلی برای انجام و تسویه تراکنش‌های خود بهره می‌برند. پس از تحریم‌ها در سال ۲۰۱۴، روسیه یک سیستم پیام‌رسانی مالی داخلی به نام SPFS ایجاد کرد که اکنون استفاده از آن اجباری شده است. در همین حال، چین نیز سیستم پرداخت بین بانکی خود (CIPS) را پیاده‌سازی کرده که امروزه شامل حدود ۳۰ بانک روسی می‌شود. اگرچه CIPS از نظر حجم نمی‌تواند با سوئیفت رقابت کند، اما جنگ در اوکراین به گسترش آن کمک کرده است.براساس گزارش‌ها، تراکنش‌های روزانه این سیستم مالی درسال۲۰۲۲به میزان ۵۰درصد و در سه فصل اول سال۲۰۲۳دوباره۲۵درصدافزایش یافته است.CIPSتنها تراکنش‌های بین چین وروسیه راپردازش نمی‌کندو کشورهای متعددی عضو آن هستند.چندی پیش، مجله اکونومیست درتحلیلی اشاره کرد که در پنتاگون نگرانی‌هایی درباره احتمال وقوع درگیری همزمان با روسیه، چین و کره‌شمالی وجود دارد. این نشریه چنین وضعیتی را برای آمریکا «کابوسی» توصیف کرده و به نقل از مقامات عالی‌رتبه آمریکایی می‌نویسد که در این صورت، آمریکا «احتمالا برای مدت طولانی دوام نخواهد آورد.»
دکتر اندرو سندرز، استاد سیاست و روابط بین‌الملل در دانشگاه دو مونت فورت، در مورد نگرانی‌های آمریکا گفت: مهم است که بدانیم روسیه و چین به روند بلندمدت توسعه روابط گرم و فزاینده‌ای که ۳۰سال پیش آغاز شده، ادامه می‌دهند. به زبان ساده، پوتین و شی در حال همکاری با یکدیگر برای تغییر توازن قدرت در جهان هستند.