خاطره سلولها عامل بازگشت چاقی
تا به حال دچار تغییر وزن «یویویی» شدهاید؟به این معنی که برای مدتی رژیم غذاییای راشروع کرده،نتیجه میگیرید و باتمام شدن دوره،به وزن اول بازمیگردید.این چرخه میتواندسالها ادامه پیدا کندودرست مثل حرکت یویو،درحال نوسان وزن باشید. پژوهشگران دریافتهاندکه مسألهای به اسم«بهخاطرسپردن ژنتیکی»دلیل این اتفاق است.
بهگفته پروفسور فونماین از دانشگاه زوریخ، سلولهای بدن، بهویژه سلولهای چربی، اصطلاحا «خاطره» اضافه وزن را بهخاطر سپرده و بهطور بالقوه واکنش آنها به موادغذایی دریافتی، برای سالها تغییر میکند. این سلولها، چاقی گذشته را بهخاطر سپرده یا بهعبارتی در ساختار ژنتیکی خود حفظ میکند و بهمحض تغییر رژیم غذایی دوباره جذب حداکثری را آغاز میکنند. پژوهشگران با بررسی حافظه زیستی افراد چاق، قبل و بعد از کاهش وزن به این نتیجهها دست یافتهاند. در این افراد سلولهای چربی، نسبت به سایر سلولها سریعتر موادغذایی را جذب کرده و دچارافزایش حجم میشود. حافظه سلولها آنها را مستعد دریافت سریعتر یا ناسالم موادغذایی بهویژه قندها و اسیدهای چرب میکند.بررسی موشهای آزمایشگاهی چاق نشان میدهد گروهی ازموشهاکه رژیم غذایی پرچرب داشتهاند، سریعتر از موشهایی که اضافه وزن نداشتهاند، موادغذایی راجذب میکنند.پژوهشهای بیشتر نشان داد که احتمالا علاوه بر خاطره ژنتیکی سلولها، اضافهوزن، حافظه مشابهی را هم درسلولهای مغزی ایجاد میکند که بر میزان غذای مصرفی حیوانات و میزان انرژی مصرفی آنها تأثیرمیگذارد.به گفته دکتر لوراهینت،ازاعضای این تیم پژوهشی، ازدیدگاه تکاملی،این واکنش منطقی است. مغزانسانها وسایرحیوانات برای حفظ وزن خود،دریافت موادغذایی رابه دریافتنکردن آن ترجیح میدهد.به این دلیل، کمبود موادغذایی ازنظرتاریخی چالش بزرگی به شمارمیرود. نتیجه این پژوهش میتواند به افراد چاقی که با نوسان وزن یویویی درگیر هستند،کمک کند؛به این معنی که بتوان ساختارهای ژنتیکی سلولهای چربی و مغزراکه فعالانه بهسمت تغییر مقاومت میکند، به سمت درست سوق بدهیم و ازاین نوسان وزن جلوگیری کنیم.البته نباید نادیده گرفت که به گفته دکتر دیوید بنتون استاد دانشگاه سوآنزی و نویسنده کتاب سال2024 باعنوان«مقابله با بحران چاقی»، بیش از100عامل بر چاقی اثرگذار است که خاطره ژنتیکی سلولها از اضافه وزن، یکی از آنهاست.
منبع: The Guardian
مهتاب خسروشاهی | گروه دانش