چگونه صعود امن کنیم
در صعود به ارتفاعات با سه گروه کوهنوردان حرفهای،متوسط و تفریحی مواجهیم. کوهنوردان حرفهای معمولا در زمان بارش برف وروزهای بعد ازآن به علت احتمال سقوط بهمن به ارتفاعات نمیروند.گروههای تفریحی هم با خراب شدن وضعیت هواصعود نمیکنند و بیشتر حضور این افراد در فصول گرم سال است.
دراین میان بیشترین حوادث برای کوهنوردان متوسط رخ میدهد که با وجود ناپایداری هوا ریسک کرده و به ارتفاعات صعود میکنند، چون از عواقب کارهای غیرحرفهای خود و تلفات کوهستان آگاهی کامل ندارند.بیشترین حوادث مرگبار کوهستان را در فصول زمستان و پاییز شاهد هستیم که کوهنوردان گرفتار بهمن یا سرمای هوا میشوند و با به خطر انداختن سلامتی خود در برخی مواقع جان خود را هم از دست میدهند.کوهنوردان غیرحرفهای ممکن است بگویند شب گذشته برف باریده و امروز هوا برای کوهنوردی آفتابی و مناسب است و شرایط مطلوبی وجود دارد تا به دل طبیعت و کوهستان بزنند. حال آنکه بیشترین حوادث و ریزش بهمن ۷۲ ساعت پس از باریدن برف رخ میدهد و کوهنوردان حین صعود یا فرود دچار حادثه و ریزش بهمن میشوند.
موضوع مهم این است که شاید در شهر و پای کوه هوا آفتابی و صاف باشد، اما در ارتفاعات وضعیت هوا به سرعت متغیر خواهد بود و هر لحظه در حال تغییر است و ممکن است کوهنوردان در ارتفاعات بالا با باد شدید همراه با کولاک، سرما و سقوط بهمن روبهرو شوند.وقتی برف جدید میبارد بین ۷۲ ساعت تا یک هفته امکان سقوط بهمن در شیبهای ۳۵ تا ۴۰ درجه وجود دارد و به همین دلیل صعود به ارتفاعات توصیه نمیشود.گاهی مشاهده شده باوجود هشدار ممنوعیت صعود، کوهنوردان به صورت انفرادی و گروهی به حرکت به سمت قله اقدام میکنند و با این فکر که از جاده مشخص میرویم و باز میگردیم خود را دور از حادثه میدانند.
حال اینکه وزش باد میتواند جاده را مملو از برف کرده و کوهنوردان راه خود را گم کرده و در کوهستان سرگردان شوند.
همراه داشتن تجهیزات مناسب و حرفهای کوهنوردی گرچه یک اصل است، اما علم و توان استفاده از این تجهیزات در هر آب و هوایی موضوع مهمتری است.وضعیت هوای زمستانی درارتفاعات درهرلحظه ممکن است تغییر کند وکوهنوردان باید به این موضوع توجه کنند و هر جا با نشانههای تغییر وضعیت هوا روبهرو شدند از صعود منصرف و به سمت پایین یا پناهگاه باز گردند.
این تصور که خودمان را به جان پناه میرسانیم تا شرایط عادی شود، تصور غلطی است چرا که کوهستان ممکن است به شما اجازه رسیدن به جان پناه را ندهد و گرفتار حادثه شوید.
توصیه اصلی به کوهنوردان در زمستان گوش دادن به هشدارهاست واگرممنوعیت صعود اعلام میشودبه هیچ وجه نباید به ارتفاعات بروید و حتما مسئولان شرایط ارتفاعات را میدانند که ممنوعیت صعود اعلام میکنند.
نکته دیگر این است که در زمستان هر قدر هم که حرفهای هستید به صورت انفرادی به ارتفاعات بالا صعود نکنید، زیرا شرایط آب و هوایی هر لحظه ممکن است برای شما حادثهای را رقم بزند.
بیشترین حوادثی که در ارتفاعات در فصول سرد رخ میدهد، سقوط بهمن، احتمال یخزدگی و گم کردن مسیر اصلی است که نیروهای امدادی را برای کمک به کوهنوردان دچار مشکل میکند. گاهی فرد یا افرادی در کوهستان مفقود و دچار حادثه میشوند که در این وضعیت نیروهای امدادی برای انجام عملیات نجات به علت شرایط جوی چند ساعت یا چند روز عملیات را متوقف میکنند که باعث میشود کوهنوردان حادثه دیده جان خود را از دست بدهند.
حسین درخشان - مدیرعامل هلال احمر استان سمنان