سرمایهگذاری منتظر پیگیری
اقتصاد ایران با مسائل بسیار زیادی مواجه است که عمده این مشکلات بهدلیل عدم مدیریت درست در دو دهه گذشته و عدم اصلاح و بهروزرسانی قوانین رخ داده است؛هرچند تحریمها درمشکلات اقتصادی نقش داشتهاند اما علت مشکلات اقتصادی نبودند و بههمین دلیل کارشناسان تاکید دارند که باید راهحل اساسی برای مسائل کشور را در داخل جستوجو کرد.
آنها اصلاح نظام بانکی، بودجه، رفع موانع داخلی تولید و...را مقدم بر مسائل خارجی میدانند ومیگویند حتی اگر مذاکرات هم به نتیجه برسد و تحریمها برداشته شود، باز هم همه مشکلات اقتصاد حل نخواهد شد. این در حالی است که دور نخست مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در روز شنبه هفته جاری در عمان برگزار شد و برخی عنوان میکنند که برای حل مشکلات اقتصادی باید منتظر نتیجه مذاکرات ماند که این موضوع در دوره برجام تکرار شده است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار مسئولان ارشد سه قوه با پرهیزدادن از خوشبینی و بدبینی افراطی به نتایج گفتوگوهای عمان تأکید کردند: روال فعالیتهای کشور برای تحقق اهداف در همه زمینهها باید با شتاب بیشتر ادامه یابد و هیچچیز به نتایج مذاکرات گره زده نشود.
ایشان پیگیری را مهمتر از تصمیم دانستند و تاکید کردند: در کشور قوانین و مقررات خوب و طرحهای لازم وجود دارد اما کمبود پیگیریها مانع تحقق قابل قبول اهداف میشود.
حال قرار است دور دوم مذاکرات در هفته آینده انجام شود اما این موضوع نباید دولت را غافل کند که برای اقدام منتظر نتیجه آن باشد و میتواند در کنار مذاکره و تمرکز بر حل مسائل داخلی، از مشکلات معیشتی مردم کم کند؛ اقدامی که کارشناسان بر آن تاکید دارند. رهبرمعظمانقلاب اسلامی امسال را سال سرمایهگذاری برای تولید نامگذاری کردند. اکنون کارشناسان بر این باورند که برای تقویت تولید باید دولت برنامهریزی دقیق داشته باشد و تحقق شعار سال را با معرفی پروژههای نیازمند سرمایهگذاری، پیگیری کند.
لزوم خنثیسازی تحریمها
میثم ظهوریان ابوترابی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با «جامجم» در مورد اینکه دولت برای حل مشکلات اقتصادی نباید منتظر نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا باشد، اظهار داشت: دولت باید برای شرایط مختلف برنامه داشته باشد. البته در میانمدت بحث تحریم با اقتصاد ایران باقی خواهد ماند.
وی افزود: مذاکرات به هر شکلی انجام شود، چشماندازی از اینکه باعث رفع تحریم شود فعلا وجود ندارد. مذاکرات در صورتی میتواند موفق باشد که تا حدی اثر تحریمها کاهش یابد. زیرا وقتی اثر تحریمها زیاد است، طرف مقابل بهطور طبیعی زیادهخواهی میکند. بنابراین ابتدا باید اثر تحریمها را کم کنیم که خودش میتواند پایه تقویت مذاکرات و سیاستهای خارجی کشور باشد.
ظهوریان ابوترابی با اشاره به اینکه دولت باید برای تحقق شعار سال اقدام کند تا سرمایهگذاری داخلی رونق یابد، تأکید کرد: امروز ظرفیتهای مختلفی در کشور وجود دارد اما نظام بانکی و مالیاتی مانع استفاده از این ظرفیتها هستند که باید بهسمت اصلاح آن حرکت کنیم.
وی افزود: فقط ۵۰درصد پایه پولی کشور در سال گذشته توسط یک بانک ناسالم ایجاد شده است. براساس نظام مالیاتی،بخش غیرمولد، مالیات بسیار کمی در مقایسه با بخش مولد پرداخت میکند و اینها اقداماتی است که دولت میتواند در حوزه اقتصادی انجام دهد و نشان میدهد کلید بیشتر مسائل اقتصادی به اقدامات داخلی ارتباط دارد نه مذاکره.
تجربه برجام برای اقتصاد ایران
مسعود براتی، تحلیلگر مسائل اقتصادی در مورد اینکه برای حل مشکلات اقتصادی نباید منتظر نتیجه مذاکرات لغو تحریمها بمانیم، به «جامجم» گفت: کشور ما تجربه خیلیمهم و نزدیکی در خصوص مذاکرات دارد و نتایج آن را لمس کردهایم و آن تجربه برجام در دهه ۹۰ است که رهبرمعظمانقلاب هم تاکید کردهاند باید مراقب باشیم اشتباهی که در دوره برجام انجام شد، تکرار نشود.
وی با بیان اینکه اینبار نباید همهچیز معطل سرنوشت مذاکرات باشد، افزود: در زمان برجام ظرفیتهای اقتصادی کشور معطل ماند و اقدامی در آن زمان انجام نشد که از دهه ۹۰ بهعنوان دهه ازدسترفته اقتصاد ایران نام برده میشود؛ یعنی هم عدم بالفعلکردن ظرفیتهای اقتصادی را شاهد بودیم و هم ضرباتی از تکانههای خارجی از جمله تحریم به اقتصاد ایران وارد شد که رشد اقتصادی منفی در سال ۹۷ و ۹۸ را رقم زد و رشد اقتصاد ایران در دهه ۹۰ تقریبا صفر بود.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: امروز نباید مذاکرات را به پدیدهای تبدیل کنیم که همه مسائل کشور معطل آن باشد و باید بتوانیم برای موضوعات و مسائل مختلف بهصورت مستقل راهحل پیدا کنیم که وجود هم دارد.
براتی با بیان اینکه حل مشکلات اقتصادی مردم به مسائل داخلی برمیگردد، بیان کرد: امروز یکی از چالشهای کشور موضوع مسکن است که درونزایی آن بر همه روشن است و ارتباطی به خارج از مرزها ندارد. حل مشکل مسکن نیازمند سیاستگذاری درست و اجرای قانون است.
این کارشناس با اشاره به کنترل نقدینگی و تورم، گفت: امروز شاهد رفتار مخرب بانکهای غیردولتی در اقتصاد ایران هستیم که حل آن نیازمند اراده دولت است. این موارد نشان میدهد هم نباید اقتصاد را با مذاکره پیوند بزنیم و هم اینکه بخش مهمی از مسائل کشور راهکارهای داخلی دارد که اگر در دستورکار دولت قرار بگیرد، فارغ از اینکه مذاکره به نتیجه برسد یا نرسد، سبب خواهد شد که کشور دیگر عقب نخواهد ماند.
وی در مورد اینکه دولت باید برای تحقق شعار سال و رشد سرمایهگذاری برنامه جامع داشته باشد، بیان کرد: بحث استفاده از ظرفیتهای داخلی برای سرمایهگذاری از گذشته مطرح بود و در این زمینه قانون داریم؛ مثلا قانون توسعه پاییندستی حوزه صنعت نفت و گاز با مشارکت مردم در سال ۹۷ تصویب شد اما فقط اجرای آن مانده که وظیفه دولت است و باید موانع را بردارد تا مردم به سرمایهگذاری در طرحها و پروژههای داخلی تشویق شوند.
وی تاکید کرد: اگر دولت بر مسائل داخلی تمرکز کند، نتایج آن در زندگی مردم ملموستر خواهد شد، تا بحث مذاکرات که پیچیدگیهای خاص خود را دارد.