printlogo


هدهد سفید؛ راوی کتاب
کارگردان برنامه تلویزیونی «هدهد سفید» می‌گوید تنها پس از پخش دو قسمت اول این برنامه بیش از ۷۰۰کتاب دست‌ساز از سوی کودکان برای‌شان ارسال شده. این استقبال کم‌نظیر نشان می‌دهد برنامه با ساختاری نمایشی و مشارکت کتابخانه‌ها توانسته جای خود را در دل مخاطبان باز کند و آنها را به دنیای کتاب، نوشتن و خلاقیت نزدیک‌تر سازد.

هدهد سفید یکی از تولیدات خلاقانه در حوزه کودک است که با تمرکز بر ترویج کتابخوانی و افزایش خلاقیت کودکان سعی دارد فضایی متفاوت و آموزنده برای نسل امروز فراهم کند. این برنامه که از شبکه آموزش سیما پخش می‌شود، با نگاهی نو به یادگیری و تجربه، کودکان را به ساخت کتاب‌های دست‌ساز، نوشتن داستان و تعامل فعال با موضوع کتاب دعوت می‌کند. در این مسیر، از عناصر نمایشی، عروسک، ربات و همچنین حضور در شهرستان‌ها استفاده شده تا جذابیت برنامه بیشتر شود. در ادامه گفت‌وگوی ما را با وحید یوسفی، کارگردان هدهد سفید می‌خوانید.  
 
مختصری از پیشینه تهیه و تولید این برنامه بگویید؟  
در فصل اول، مشکلاتی در طراحی فرم برنامه وجود داشت که باعث شد نتوانیم به شکل مناسبی با مخاطب ارتباط برقرار کنیم. در فصل دوم، با اصلاحات چشمگیر در ساختار نمایشی_ به‌ویژه با اضافه کردن عروسک هدهد و بهره‌گیری از بازیگران کودک_ توانستیم ارتباط بهتری با مخاطب برقرار کنیم. این تغییرات کمک کردند بچه‌ها نه‌تنها از برنامه لذت ببرند بلکه با محتوای آن ارتباط بهتری برقرار کنند. 
 
این اقدام بر چه هدفی مبتنی بوده و این برنامه در فصل دوم چه تفاوتی با فصل یک دارد؟ 
هدف ما در این برنامه این بود که با ایجاد فضایی آموزشی و سرگرم‌کننده، خلاقیت و نویسندگی را به کودکان معرفی کنیم. در فصل اول علی‌رغم تلاش‌ها، فرم برنامه مناسب مخاطب نبود اما در فصل دوم، تغییرات زیادی در فرم نمایشی و نحوه ارتباط با مخاطب ایجاد شد. اضافه کردن عروسک هدهد، بازیگران کودک و افزایش تعاملات فعال باعث شد مخاطب بتواند به شکلی عمیق‌تر و جذاب‌تر با برنامه ارتباط برقرار کند. 
 
در این مدت تا چه اندازه موفق به جلب نظر اهالی کتاب شده‌اید؟ چقدر استقبال کرده‌اند؟  
بازخوردها از اهالی کتاب در فصل دوم بسیار مثبت بوده. بسیاری از کتابداران و نویسندگان از این برنامه استقبال کردند و به ما اعلام کردند که این برنامه به شکلی نوین به‌ترویج کتابخوانی و نویسندگی پرداخته است. یکی از کتابداران اشاره کرده بود این برنامه می‌تواند به کودکان کمک کند با دنیای نویسندگی ارتباط برقرار کنند.  
 
ارزیابی‌تان از میزان موفقیت این برنامه از زمان شروع فعالیت آن چیست و تا چه اندازه موفق به جلب نظر مخاطبان شده؟
با این‌که تنها چند قسمت از پخش برنامه گذشته، مشارکت بالایی از سوی مخاطبان داشتیم. شبکه‌های اجتماعی ما بیش از 70هزار بازدید داشته و پیام‌های زیادی از مخاطبان دریافت کرده‌ایم که نشان‌دهنده علاقه‌مندی آنها به برنامه است. بازخوردها از کودکان و والدین نشان می‌دهد که برنامه توانسته در جذب مخاطب موفق عمل کند و تعاملات خوبی ایجاد شده. این موفقیت، نشان از توجه بیشتر و پاسخگویی به نیازهای کودکان در زمینه آموزشی و سرگرمی دارد. 
 
در مسیر تولید محتوا و برنامه چقدر از نظر اهالی کتاب بهره می‌گیرید؟  
در فصل دوم جلسات متعددی با اهالی کتاب، نویسندگان و کتابداران برگزار کردیم تا برنامه بتواند محتوای غنی‌تری ارائه دهد. این جلسات کمک کرد محتوای برنامه دقیق‌تر و متناسب با نیازهای آموزشی و فرهنگی کودکان ساخته شود. همچنین در این فصل، با همکاری نزدیک‌تر با نهاد کتابخانه‌ها توانستیم بخش‌های بیشتری از برنامه را به معرفی کتابخانه‌ها و نویسندگی اختصاص دهیم و تجربه یادگیری کودکان را تقویت کنیم. 

با توجه به این‌که گروه سنی مد نظر شما کودک و نوجوان هستند، مخاطبان این نسل متفاوت‌تر از دهه‌های قبل خود هستند چراکه نقش تکنولوژی نوین ارتباطی و رایانه‌ای از همان ابتدا بر زندگی‌‌شان محسوس بوده و با آن بزرگ شده‌اند.در برنامه‌سازی برای این‌ها چه تفاوتی قائل شده‌اید؟
این نسل با دنیای دیجیتال به شکلی عمیق درگیر است. بنابراین در فصل دوم به‌طور ویژه‌ای از فناوری‌های نوین و ابزارهای دیجیتال برای افزایش مشارکت فعال کودکان استفاده کردیم. ما به شکلی تعامل‌محور به طراحی برنامه پرداختیم. نظرسنجی‌ها، مسابقات و همچنین حضور «هوشمان» (شخصیت رباتی جدید) در برنامه باعث شده بچه‌ها به شکلی پویا با محتوای آموزشی درگیر شوند. علاوه بر این، استفاده از عروسک هدهد با قابلیت‌های حرکتی باعث جذب بیشتر مخاطب شده. یکی از نقدهایی که سال‌هاست به رسانه‌ملی و همچنین سینما وارد می‌شود این است که کتاب حضور چندانی در ساخته‌های آنها ندارد البته با توجه به ظرفیتی که این شبکه دارد. 
 
با اقداماتی که تا به امروز انجام داده‌اید تا چه اندازه موفق به جبران این‌جای خالی شده‌اید‌؟ 
این برنامه به‌طور کامل بر کتاب و نویسندگی تمرکز دارد و تلاش کرده‌ایم با ساختار جدید خلاء حضور کتاب در رسانه‌ها را پر کنیم. برنامه به‌طور مداوم کتابخانه‌های مختلف را به‌عنوان فضاهای آموزشی به مخاطبان معرفی می‌کند. حتی در شرایط محدودیت‌های موجود، تمام تلاش خود را کردیم تا از طریق داستان‌ها و آموزش‌های متنوع، فرهنگ کتابخوانی را میان کودکان نهادینه کنیم و به‌نوعی برنامه‌ای بسازیم که بتواند نقشی مهم در ترویج کتاب در رسانه‌ملی ایفا کند. 
 
در مورد مخاطبان برنامه، فکر می‌کنید مخاطب شما فقط کودکان هستند یا بزرگ‌ترها هم جذب برنامه می‌شوند؟  
مخاطب اصلی این برنامه کودکان و نوجوانان هستند اما عروسک هدهد به‌عنوان یک شخصیت کاملا مکانیکی و تعاملی، جذابیت زیادی برای بزرگ‌ترها دارد. ویژگی‌های حرکتی هدهد_ به‌ویژه در قسمت‌های مختلف_ باعث شده حتی والدین و خانواده‌ها هم از برنامه لذت ببرند. بخش‌های ریتمیک و همچنین تعاملات بازیگران کودک باعث شده برنامه برای بزرگ‌ترها نیز جذاب و آموزنده باشد.

سمیه‌سادات تاجیک - خبرنگار