نسخه Pdf

نجات‌دهنده روی پرده است!

نجات‌دهنده روی پرده است!

همیشه وقتی که مشکلات سخت و پیچیده و لاینحل می‌شود، همه به دنبال منجی می‌گردند! بعضی‌ها فکر می‌کنند نجات‌دهنده را باید در آینه پیدا کرد و بعضی دیگر دنبال منجی در جایی بیرون از خودشان می‌گردند. اما جالب این است که با تمامی اختلاف‌نظرهایی که وجود دارد، ردپای منجی را می‌شود به‌راحتی در همه‌جا پیدا کرد؛ فیلم‌ها، پویانمایی‌ها، کتاب‌ها، داستان‌ها و رویاها.

به همین دلیل هم هست که از قدیم‌الایام تا‌کنون تا دلتان بخواهد فیلم‌هایی ساخته شده که در آنها یک نفر پیدا می‌شود و به وضعیت موجود پایان می‌دهد و تلاش می‌کند که دیگران را نجات دهد. در شماره این هفته هم ما به‌دنبال منجی، سری به سینمای داخلی و خارجی زدیم و این شما و این صفحه جذاب معرفی این هفته! 

شاه فیل‌ها
معمولا وقتی در فیلم‌هاو پویانمایی‌ها صحبت از منجی می‌شود، ذهن‌مان سریع سمت داستان‌های آخرالزمانی می‌رود؛ جایی که دنیا در حال نابودی است و یک قهرمان همه را نجات می‌دهد اما همیشه هم این‌طور‌نیست! منجی فقط کسی نیست که جهان را از به پایان رسیدن نجات می‌دهد، بلکه می‌تواند یک شهر، یک قوم، یک فرهنگ یا حتی یک مکان مقدس را حفظ کند. این دقیقا همان چیزی ا‌ست که پویانمایی فیلشاه سعی دارد نشان دهد. فیلشاه که به کارگردانی هادی محمدیان ساخته شده، یک داستان برگرفته از واقعه‌ تاریخی اصحاب فیل در قرآن است که مفاهیم اخلاقی و دینی زیادی را به تصویر می‌کشد. 
یکی ازمهم‌ترین مفاهیمی که می‌شود از این پویانمایی برداشت کرد، بحث اعتقاد به منجی‌ است. داستان، حول محور شخصیت شاه‌فیل می‌چرخد؛ یک فیل دست‌وپاچلفتی اما مهربان که برخلاف ظاهر ناتوانش، در نهایت نقش مهمی در جلوگیری از ظلم ایفا می‌کند. این الگو در بسیاری از داستان‌های دینی و اسطوره‌ای هم دیده می‌شود؛ جایی که یک فرد معمولی یا حتی ضعیف، در بزنگاه تاریخ تبدیل به منجی می‌شود و دست به کارهایی می‌زند که کسی انتظارشان را از او ندارد.  در داستان، شاه ظالم (ابرهه) تصمیم دارد با لشکری از فیل‌ها به مکه حمله کند. همه به‌شدت نگران عاقبت ماجرا هستند تا این‌که منجی از راه می‌رسد.دراکثر داستان‌های منجی‌محور، وقتی همه امیدها از بین می‌رود، یک نیروی فراتر از اراده‌ انسان وارد ماجرا می‌شود. در فیلشاه هم پیروزی در‌نهایت به دست شاه‌فیل نیست، بلکه با دخالت یک نیروی ماورایی اتفاق می‌افتد. این موضوع باعث شده داستان از نظر مفهومی به داستان‌های منجی‌گرایانه نزدیک شود.  فیلشاه تلاش کرده تا واقعه اصحاب فیل را با زبانی ساده و قابل فهم برای کودکان روایت کند و در‌عین‌حال به مفاهیم دینی موجود در داستان وفادار بماند.  یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های داستان‌،انتقال حس امید، باوربه خدا وپیروزی خیر برشر است که درفیلم فیلشاه به‌خوبی دیده می‌شود. هر چند این اثر نقطه‌ضعف‌هایی هم دارد، مثل این‌که شاه‌فیل به‌عنوان قهرمان داستان نقش کمی در پیروزی نهایی دارد و بیشتر منفعلانه رفتار می‌کند.ازطرف دیگر،سیر رشد شاه‌فیل ازیک شخصیت ضعیف به یک منجی هم بسیار سریع اتفاق می‌افتد و داستان می‌توانست خیلی بهتر این تغییر و رشد رانشان دهد. درنهایت، فیلشاه به‌عنوان یک پویانمایی کودکانه،سعی کرده تا به عناصر مهمی مانند برگزیدگی و پیروزی خیر بر شر با کمک نیروی الهی بپردازد و می‌توان آن را یک قدم مثبت در مسیر ساخت پویانمایی‌های ایرانی با مفاهیم دینی دانست که با برطرف شدن ضعف‌های تکنیکی و داستانی، می‌تواند نمونه یک پویانمایی موفق باشد.  

مجتبی ستوده‌نیا - باشگاه فیلم مدرسه
ضمیمه چار دیواری