هیچ داروی کاهش وزنی، بدون تجویز پزشک متخصص، نمی‌تواند یک لاغری ایمن برای فرد به همراه داشته باشد!
رویای لاغری؛ تعبیر بیماری!
تبدیل چاقی به یک بحران جهانی، برای هرکسی که بد بود، برای کاسبان دنیا، درآمد و سودآوری خوبی داشت و همچنان هم دارد؛ کاسبانی که فارغ از انسانیت و درنظر گرفتن ارزشمندی سلامت و جان آدم‌ها، روش جدیدی در زمینه کاهش وزن معرفی کرده‌اند و دست از تبلیغاتشان هم برنمی‌دارند؛ تبلیغاتی که افراد درگیر اضافه وزن را ترغیب به مصرف داروهای چربی‌سوز، قرص لاغری یا داروی لاغری می‌کنند و خب برای چنین افرادی، چه چیزی مهم‌تر از لاغر شدن؟
این در حالی است که مریم عمادی، متخصص تغذیه و مشاور رژیم‌درمانی، در گفت‌و‌گوبا جام‌جم از ضرورت روند کاهش وزن، تحت نظر پزشک متخصص می‌گوید!
تجربه‌های مشابه در مدت اخیر نشان داده است که مصرف داروهای لاغری با هدف کاهش وزن، در بین افراد جامعه طرفداران زیادی پیدا کرده است؛ درست است؟
بله متاسفانه همین‌طور است؛ این در حالی است که مصرف خودسرانه این داروها و خریدشان از داروخانه‌ها و عطاری‌ها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود!
چرا؟ مگر کارکرد درمانی ندارند؟
به طور کلی، داروهای لاغری که در قالب‌های مختلفی از جمله مکمل، پودر، قرص و تزریق و ...استفاده می‌شود، چند کارکرد دارند. برخی از آنها اشتها را کم می‌کنند؛ برخی دیگر از آنها ادعا می‌کنند که سیستم سوخت وساز و متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند. برخی از آنها هم مثلا باعث می‌شوند که جذب چربی کمتر اتفاق بیفتد. در هرصورت این داروها مدل‌های مختلفی دارند که بر اساس تشخیص و تجویز پزشک و ویژگی‌های فردی باید مورد استفاده قرار بگیرند؛ آن‌هم در شرایط ضرورت!
منظور از ویژگی‌های فردی برای استفاده از این داروها چیست؟
در واقع همه‌چیز در روند کاهش وزن به این بستگی دارد که فرد در چه شرایط بدنی قرار دارد؛ مثلا یک نفر سالم و صرفا دچار پرخوری عصبی شده است. چنین فردی نه به افزایش متابولیسم نیاز دارد و نه لازم است که پروسه کمتر جذب شدن چربی برایش اتفاق بیفتد. صرفا نیاز به کم شدن اشتها دارد. برای همین است که معتقدیم هر فردی نیاز به روشی خاصی برای کاهش وزن دارد و همه را نمی‌توان با یک نسخه مشابه، درمان کرد.
پس در چه مواقعی می‌توانیم سراغ داروهای لاغری برویم؟
تقریبا هیچ‌وقت! واقعیت این است که در شرایطی که فرد سالم باشد و صرفا تمایل به کاهش وزنی نسبی داشته باشد، متخصصین تغذیه از نظر قانونی، شرعی و عرفی، موظف هستند که او را به رژیم‌های اصولی تشویق کنند. شاید برایتان جالب باشد که حتی این متخصصین هم اجازه تجویز برخی از داروها را که گاهی که به طور خودسرانه فروخته می‌شود را ندارند.
و اگر مشکل با رژیم حل نشود چطور؟
آن‌وقت است که ما بیمار را به متخصص داخلی و یا متخصص غدد ارجاع می‌دهیم. آنها هستند که می‌توانند برای اصلاح فعل و انفعالات درونی فرد، دارویی تجویز کنند و رژیم را به تنهایی کارساز نمی‌دانند. در واقع تجویز داروهای خاص که بتواند اثرات خاص بگذارد، فقط بر عهده پزشک است.
این در حالی است که برخی از این داروهای مثلا لاغرکننده، در عطاری‌ها هم به فروش می‌رسد!
متاسفانه عطاری‌ها صرفا مجاز به فروش داروهای گیاهی هستند اما ما می‌بینیم که حتی قرص‌هایی هم تحت عنوان قرص‌های لاغری و کاهش وزن و یا حتی داروهای ترکیبی فروخته می‌شود. کاری که از ریشه بی‌اساس و غیرقانونی است و به طور جدی باید متوقف شود.
درباره همین قرص‌های لاغر کننده می‌گویید که در فضای مجازی هم تبلیغات گسترده‌ای دارد؟
بله متاسفانه فضای رسانه‌ای با این محصولات غیرمجاز همراه شده است. قرص‌هایی که تبلیغات و از آن طرف، مصرف‌شان در چند سال اخیر زیاد شده و اتفاقا هم لاغرکننده هستند؛ چرا؟ چون درساختار آنها از مواد مخدری استفاده شده است که خیلی سریع و راحت، فرد را لاغر می‌کند.
و مردم هم از چنین محصولی استقبال می‌کنند!
با وجود این‌که آگاهی مردم در چنین زمینه‌ای زیاد شده و بالا رفته، اما همچنان هم نتیجه نهایی برایشان حرف اول را می‌زند. مثلا وقتی می‌بینند دوست و آشنایشان در مدت زمان کوتاه، کاهش وزن چشم‌گیری داشته است، دیگر چشم بر همه ملاحظات می‌بندند و خودشان را به دست این تبلیغات و این محصولات می‌دهند. تبلیغاتی که بعضا توسط برخی از داروخانه‌ها و برای فروش بیشتر هم انجام می‌شود.
در صورتی که هیچ کاهش وزنی آن‌قدر سریع اتفاق نمی‌افتد! درست است؟
دقیقا همین‌طور است. بر اساس پژوهش‌های علمی، کاهش وزن باید درماه حداکثر دو کیلوگرم باشد و کاهش وزنی سریعتر از این، نمی‌تواند سلامت فرد را تضمین کند. که اگر چنین اتفاقی در فردی اتفاد، به نحوه کاهش وزنش باید شک کرد!
عوارض چنین داروهایی قابل جبران هست؟
واقعیت این است که بسیاری از این داروها، به دلیل داشتن ترکیبات کورتونی، برکبد وکلیه تاثیراتی جدی می‌گذارند وازآن مهم‌تر این‌که کارکرد کبد را بر هم می‌ریزند و دچار اختلال می‌کنند. برای همین است که مدام توصیه می‌کنیم که اگر قراربه مصرف دارویی برای کاهش وزن باشد،صرفا تحت نظرپزشک بایدمصرف شود.ازطرف دیگر،این قرص‌های کاهش وزن بدون ارزیابی پزشک لاغری، می‌تواند عوارضی مثل بی‌خوابی، بی‌قراری، افزایش ضربان قلب و...داشته باشند.
نرگس خانعلی‌زاده - گروه جامعه
تجربه‌های مشابه در مدت اخیر نشان داده است که مصرف داروهای لاغری با هدف کاهش وزن، در بین افراد جامعه طرفداران زیادی پیدا کرده است؛ درست است؟
بله متاسفانه همین‌طور است؛ این در حالی است که مصرف خودسرانه این داروها و خریدشان از داروخانه‌ها و عطاری‌ها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود!
چرا؟ مگر کارکرد درمانی ندارند؟
به طور کلی، داروهای لاغری که در قالب‌های مختلفی از جمله مکمل، پودر، قرص و تزریق و ...استفاده می‌شود، چند کارکرد دارند. برخی از آنها اشتها را کم می‌کنند؛ برخی دیگر از آنها ادعا می‌کنند که سیستم سوخت وساز و متابولیسم بدن را افزایش می‌دهند. برخی از آنها هم مثلا باعث می‌شوند که جذب چربی کمتر اتفاق بیفتد. در هرصورت این داروها مدل‌های مختلفی دارند که بر اساس تشخیص و تجویز پزشک و ویژگی‌های فردی باید مورد استفاده قرار بگیرند؛ آن‌هم در شرایط ضرورت!
منظور از ویژگی‌های فردی برای استفاده از این داروها چیست؟
در واقع همه‌چیز در روند کاهش وزن به این بستگی دارد که فرد در چه شرایط بدنی قرار دارد؛ مثلا یک نفر سالم و صرفا دچار پرخوری عصبی شده است. چنین فردی نه به افزایش متابولیسم نیاز دارد و نه لازم است که پروسه کمتر جذب شدن چربی برایش اتفاق بیفتد. صرفا نیاز به کم شدن اشتها دارد. برای همین است که معتقدیم هر فردی نیاز به روشی خاصی برای کاهش وزن دارد و همه را نمی‌توان با یک نسخه مشابه، درمان کرد.
پس در چه مواقعی می‌توانیم سراغ داروهای لاغری برویم؟
تقریبا هیچ‌وقت! واقعیت این است که در شرایطی که فرد سالم باشد و صرفا تمایل به کاهش وزنی نسبی داشته باشد، متخصصین تغذیه از نظر قانونی، شرعی و عرفی، موظف هستند که او را به رژیم‌های اصولی تشویق کنند. شاید برایتان جالب باشد که حتی این متخصصین هم اجازه تجویز برخی از داروها را که گاهی که به طور خودسرانه فروخته می‌شود را ندارند.
و اگر مشکل با رژیم حل نشود چطور؟
آن‌وقت است که ما بیمار را به متخصص داخلی و یا متخصص غدد ارجاع می‌دهیم. آنها هستند که می‌توانند برای اصلاح فعل و انفعالات درونی فرد، دارویی تجویز کنند و رژیم را به تنهایی کارساز نمی‌دانند. در واقع تجویز داروهای خاص که بتواند اثرات خاص بگذارد، فقط بر عهده پزشک است.
این در حالی است که برخی از این داروهای مثلا لاغرکننده، در عطاری‌ها هم به فروش می‌رسد!
متاسفانه عطاری‌ها صرفا مجاز به فروش داروهای گیاهی هستند اما ما می‌بینیم که حتی قرص‌هایی هم تحت عنوان قرص‌های لاغری و کاهش وزن و یا حتی داروهای ترکیبی فروخته می‌شود. کاری که از ریشه بی‌اساس و غیرقانونی است و به طور جدی باید متوقف شود.
درباره همین قرص‌های لاغر کننده می‌گویید که در فضای مجازی هم تبلیغات گسترده‌ای دارد؟
بله متاسفانه فضای رسانه‌ای با این محصولات غیرمجاز همراه شده است. قرص‌هایی که تبلیغات و از آن طرف، مصرف‌شان در چند سال اخیر زیاد شده و اتفاقا هم لاغرکننده هستند؛ چرا؟ چون درساختار آنها از مواد مخدری استفاده شده است که خیلی سریع و راحت، فرد را لاغر می‌کند.
و مردم هم از چنین محصولی استقبال می‌کنند!
با وجود این‌که آگاهی مردم در چنین زمینه‌ای زیاد شده و بالا رفته، اما همچنان هم نتیجه نهایی برایشان حرف اول را می‌زند. مثلا وقتی می‌بینند دوست و آشنایشان در مدت زمان کوتاه، کاهش وزن چشم‌گیری داشته است، دیگر چشم بر همه ملاحظات می‌بندند و خودشان را به دست این تبلیغات و این محصولات می‌دهند. تبلیغاتی که بعضا توسط برخی از داروخانه‌ها و برای فروش بیشتر هم انجام می‌شود.
در صورتی که هیچ کاهش وزنی آن‌قدر سریع اتفاق نمی‌افتد! درست است؟
دقیقا همین‌طور است. بر اساس پژوهش‌های علمی، کاهش وزن باید درماه حداکثر دو کیلوگرم باشد و کاهش وزنی سریعتر از این، نمی‌تواند سلامت فرد را تضمین کند. که اگر چنین اتفاقی در فردی اتفاد، به نحوه کاهش وزنش باید شک کرد!
عوارض چنین داروهایی قابل جبران هست؟
واقعیت این است که بسیاری از این داروها، به دلیل داشتن ترکیبات کورتونی، برکبد وکلیه تاثیراتی جدی می‌گذارند وازآن مهم‌تر این‌که کارکرد کبد را بر هم می‌ریزند و دچار اختلال می‌کنند. برای همین است که مدام توصیه می‌کنیم که اگر قراربه مصرف دارویی برای کاهش وزن باشد،صرفا تحت نظرپزشک بایدمصرف شود.ازطرف دیگر،این قرص‌های کاهش وزن بدون ارزیابی پزشک لاغری، می‌تواند عوارضی مثل بی‌خوابی، بی‌قراری، افزایش ضربان قلب و...داشته باشند.
نرگس خانعلی‌زاده - گروه جامعه
ضمیمه نوجوانه
