بازگشت به بینایی
شتاب فناوری درجهان قابل مقایسه با دهههای گذشته نیست؛ حالا دانشمندان و پزشکان همچون معجزهگران قرنهای گذشته عمل میکنند اما اینبار نه با ابزار سحر،که جادویشان حالا دانشی بهنام پزشکی است.
خبرتازه ازمعجزه پزشکان این است که دانشمندان ژاپنی توانستهاند با پیوند سلولهای بنیادی گرفته شده از سلولهای خونی انسان، بینایی را به افرادی که دچار آسیب قرنیه شدهاند، بازگردانند؛ بازگشت نور به چشمانی که قادر به دیدن نبودند. یک نوع جدید پیوند سلولهای بنیادی باعث شده تاری دید در افرادی که دچار آسیب قرنیه شدید شده بودند، به شکل قابلتوجهی بهبود پیدا کند. به نوشته ساینسالرت، این آزمایش بالینی که در ژاپن انجام شد، نخستین آزمایش از نوع خود در جهان محسوب میشود و یک پیشرفت قابل توجه در زمینه تحقیقات سلولهای بنیادی بهشمار میرود. دوسال پس از انجام این عمل روی چهار بیمار، هیچ عوارض جانبی قابل توجهی دیده نشده و قرنیهها به دنبال پیوند سلولهای بنیادی، وضوح بالاتری نسبت به قبل دارند. چهار نفر در این مطالعه شرکت داشتند و همه آنها دچار یک اختلال بودند که منجربه ایجاد بافت اسکار (زخم) روی قرنیه میشود. شبکه قرنیه دارای منبعی سرشار از سلولهای بنیادی است که برای جایگزینی هر بخش فرسوده در قرنیه، آماده هستند. بدون سلولهای بنیادی، ازدسترفتن تدریجی بینایی، غیرقابل اجتناب است. امروزه مشکل افردی که در یک چشم خود دارای بافت اسکار هستند، میتواند با جراحی و استفاده از قسمتی از قرنیه سالم چشم دیگر برای قرار گرفتن در محل جراحی، برطرف شود اما اگر ازدسترفتن سلولهای بنیادی در هر دو چشم وجود داشته باشد، یک اهداکننده قرنیه مورد نیاز است. اینجاست که پتانسیل سلولهای بنیادی القایی مشخص میشود. میتوان این واحدهای سلولی قدرتمند را از بدن تمام انسانها بهدست آورد. زمانی که این سلولها بهدنبال برنامهریزی مجدد به حالت جنینی درآمدند، بهشکل نامحدود تکثیر میشوند و قابلیت این را دارند که به هر نوع از سلولهای انسان بالغ تبدیل شوند، از جمله سلولهای قرنیه. در سال 2023، محققان آمریکایی اعلام کردند که توانستهاند با استفاده ازسلولهای بنیادی لیمبیک، دید دو بیمار را که دچار آسیب قرنیه شده بودند، پس از حدود یک سال احیا کنند.اکنون دانشمندان بیمارستان دانشگاه اوساکا درژاپن یک گام فراتر برداشتهاند و با استفاده از سلولهای بنیادی که از سلولهای خونی انسان تولید شدهاند، بینایی را بازگرداندهاند. حدود هفتماه پس از پیوند، هر چهار بیمار بهبودی در بینایی خود نشان دادند. با اینحال، یک سال بعد، بینایی یکی از بیماران که یک زن 39 ساله و با شدیدترین آسیب بینایی در گروه بود، یکبار دیگر وخیم شد.