آش دندونی، از‌‌ آش‌های قدیمی است که ازگذشته به‌عنوان غذای سمبلیک به مناسبت دندان درآوردن نوزاد یا نیش‌زدن اول دندان کودک تهیه ودریک مراسم خانوادگی برای آشنایان وفامیل سرومی‌شود.آش دندونی باحبوباتی همچون نخود، عدس، بلغور جو، انواع لوبیا، برنج، گندم، گوشت و قلم تهیه می‌شود. درقدیم باهفت‌گونه حبوبات که آنهاراازهمسایه‎‌ها می‌گرفتند، این آش راتهیه می‌کردند. آش دندونی دارای تنوع بسیاری است، زیرا درهرمنطقه ایران به اشکال متفاوتی تهیه می‌شود. شما می‌توانید به غیر ازمراسم دندونی این آش را که بسیار مغذی و مفید است تهیه کرده و ازطعم بی‌نظیر آن لذت ببرید.

مواد لازم آش دندونی
لوبیا قرمز: یک لیوان
لوبیا چیتی:  یک لیوان
لوبیا چشم‌بلبلی:  یک سوم لیوان
نخود:  یک لیوان
عدس: یک لیوان
گندم: یک لیوان
جو و برنج: از هرکدام نصف لیوان
عصاره گوشت: یک لیوان
پیاز: دو عدد
نعنا داغ و کشک: برای تزئین
نمک و فلفل سیاه و زردچوبه: به میزان لازم

طرز تهیه‌‌ آش دندونی دوست‌داشتنی
حبوبات را از شب قبل یا 7 ساعت قبل از پخت‌‌ آش بخیسانید و چندین مرتبه آب آن را عوض کنید تا نفخش کاملا گرفته شود. گندم، جو و برنج را نیز از چهار ساعت قبل خیس کنید تا نرم شود و سریع‌تر بپزند.در قابلمه‌ای که می‌خواهید آش را تهیه کنید بلغور گندم را به همراه آب بگذارید تا بپزد؛ حبوبات را هم جدا جدا بپزید. زمانی که بلغورها کمی نرم شدند برنج و جو را به آن اضافه کرده هم‌بزنید، سپس تمام حبوبات پخته‌شده را به مواد‌‌ آش اضافه کنید.یک عدد عصاره گوشت را همراه با یک لیوان آب‌جوش ترکیب کرده وبه مواد‌‌ آش اضافه کنید.درصورت داشتن عصاره قلم یا آب گوشت می‌توانید آن را به‌جای عصاره گوشت به مواد‌‌ اضافه کنید؛ همچنین علاوه بر آب گوشت، حدود 250 گرم گوشت را ریش‌ریش کرده و به مواد‌‌ اضافه کنید، ولی این کار کاملا سلیقه‌ای است. یک عدد پیاز را خلالی کرده و با مقداری روغن و زردچوبه سرخ کنید. پیاز سرخ‌شده، نمک و فلفل را به مواد اضافه کرده، سپس درقابلمه را بگذارید تا‌‌ آش کاملا جا بیفتد.نعنا‌ها را نیز با مقداری روغن تفت دهید و پس از آماده‌شدن، آش را در ظرف مورد نظر ریخته و با کشک، پیازداغ و نعنا‌داغ تزئین کنید.

نکات طلایی تهیه آش دندونی
برای تهیه‌‌ آش دندونی اگر ازبرنج استفاده کردید بهتر است برنج نیم‌دانه باشد.اگر می‌خواهید زمان پخت کوتاه‌تری داشته باشید، حتما از گندم پوست‌کنده استفاده کنید. 
برخی افراد، نصف پیازداغ و نعناداغ را در‌‌ آش می‌ریزند و اجازه می‌دهند تا‌‌ آش با این مواد چند قل بخورد‌؛ بعد با بقیه این مواد، آش را تزئین می‌کنند. این آش، سبزی ندارد و سبزی آن فقط نعنای تفت داده‌شده به‌منظور تزئین است. 
شما می‌توانید آش دندونی را با گردوی ریز‌شده و کشمش تفت‌داده شده تزئین کنید. همچنین برای تهیه این آش می‌توانید از ماش استفاده کنید؛ البته این‌کار کاملا سلیقه‌ای است.
آش دندونی باید غلیظ باشد وآب کمی داشته باشد.درصورت نبودن گوشت یا آب گوشت می‌توانید ازعصاره گوشت استفاده کنید. به‌جای نمک از عصاره گوشت نیز می‌توانید استفاده کنید که هم نمک غذا خوب باشد وهم طعم گوشت بیشتری به‌‌ آش شما می‌دهد. 
از آب قلم گوسفند و گاو برای خوش‌طعم‌کردن آش استفاده کنید. شما می‌توانید از بلغور گندم هم برای تهیه‌‌ این آش استفاده کرده و فراموش نکنید که این ‌‌آش را باید مرتب هم‌بزنید.