نسخه Pdf

مربی محرومان؛ هدایت‌کننده مردم

امروز 20 آذر، چهل و سومین سالگرد شهادت آیت‌ا...دستغیب است

مربی محرومان؛ هدایت‌کننده مردم

شهید آیت‌ا... سید عبدالحسین دستغیب، شب عاشورای 1292 شمسی در خانه محقر و ساده یک خانواده روحانی در یکی از کوچه‌های قدیمی شیراز متولد شد. ولادت او در شب عاشورا، سبب گردیدکه به «عبدالحسین» مسمی شود و حیاتش مصداق بارزی از نام شریفش گردد.

ایشان پس از اتمام دروس سطح،سال1314 به منظور ادامه تحصیل راهی نجف اشرف شد و در آنجا از محضر اساتیدی چون مرحوم آیت‌ا... حاج‌ شیخ‌کاظم شیرازی، آیت‌ا...حاج سید‌ابوالحسن موسوی‌اصفهانی، آیت‌ا... علی آقا قاضی‌طباطبایی و... کسب فیض نمود. در سن 24 سالگی موفق به کسب درجه اجتهاد گردید. شهید دستغیب صاحب هشت اجازه اجتهاد بود که نشان‌دهنده جایگاه بالای علمی ایشان است. پس از بازگشت از نجف اشرف، ضمن اقامه نماز جماعت در مسجد جامع عتیق و تنویر افکار عمومی، تحصیل و فراگیری علم و دانش را ادامه داد. فضایل اخلاقی آن شهید سعید، زبانزد خاص و عام بود. امام خمینی(ره) نیز با بیاناتی روشن، اخلاق و خلقیات شهید محراب را به تصویر می‌کشد و او را «مربی محرومان»، «هدایت‌کننده مردم»، «معلمی بزرگ»، «عالمی عامل» و بالاتر از همه «همه متعهد به اسلام» و «شخصیتی ارزشمند» می‌نامید. بیان شیوا و نفوذ کلام ایشان گمراهان بسیاری را به راه آورد و موجب توبه گنهکراران زیادی شد. درحقیقت، در دوران طاغوت علی‌رغم فشار و تباهی عالم‌گیر دستگاه حاکم، مجالس دعای کمیل او اثری شبیه تأثیر صحیفه سجادیه ومبارزه منفی ائمه‌اطهار(ع) داشت. درنهایت این عالم ارزشمند و جلیل‌القدر در 20 آذر سال 1360 توسط منافقین به شهادت رسیدند. از ایشان حدود 60 اثر به جا مانده است که برخی از مشهورترین و اثرگذارترین آنان به شرح زیر است:
   
گناهان کبیره 
گناهان کبیره، گناهانی است که از نظر اسلام پراهمیت و بزرگ‌ است. نشانه اهمیت این گناهان آن است که برای آنها به نهی اکتفا نشده و به عذاب دوزخ نیز تهدید شده است.
برخی از موضوعات کتاب گناهان کبیره شهید دستغیب عبارت است از:
شرک به خدا - یأس - القنوط من رحمت‌ا... - الامن من مکرا... - آدم‌کشی - عقوق والدین - قطع رحم - خوردن مال یتیم - رباخواری - زنا - لواط - شرابخواری - قمار - غنا - دروغ - سوگند دروغ - گواهی دروغ - گواهی ندادن - پیمان‌شکنی - خیانت به امانت - دزدی - کم‌فروشی - حرام‌خواری - فرار از جهاد - کمک به ستمگران - یاری نکردن ستمدیدگان - سحر - اسراف - تکبّر - جنگ با مسلمانان - خوردن مردار و خون و گوشت خوک - ترک نماز عمدا - زکات ندادن - ترک یکی از واجبات - اصرار بر گناه - غیبت - ریختن آبروی مومن - احتکار - حسد - دشمنی کردن با مومن - استمناء - بدعت - حکم ناحق - کارزار در ماه حرام و بازداشتن از راه خدا - کفران نعمت - فتنه - فروختن اسلحه به کفّار - بهتان - هتک حرمت مقدّسات.
   
داستان‌های شگفت
حضرت آیت‌ا... دستغیب بخشی از عمر پر برکت خود را به ثبت و نوشتن خاطراتی که از بزرگان دین و صاحبان تقوا و یقین داشتند، صرف کردند و حاصل این رنج، کتاب پر ارج «داستان‌های شگفت» است. این کتاب در 148 داستان تنظیم شده و با نتیجه‌گیری‌های جالب آن، شهید از هر داستانی حقایق را با قلم رسا ضمیمه شیرینی داستان نموده است که هرکسی اعم از پیر و جوان و زن و مرد، علاوه‌بر این‌که سرگرم‌کننده است، دانشی بر معلوماتش می‌افزاید و ایمانش را به غیب زیادتر و امیدش را به پروردگار قوی‌تر می‌سازد.
   
نبوت
«در بحث نبوت»، کتابی است جامع با بیانی رسا و بسیار ساده از شهید محراب، آیت‌ا... دستغیب. نخست از روی دلایل عقلی ثابت می‌کند که بشر چون اجتماعی است، نیاز به مقرراتی دارد تا در موارد اصطکاک منافع، طبق آن مقررات عمل شود و از حیث معنویت نیز هر فردی نیاز به راهنما داشته تا بتواند به سعادت ابدی برسد. سپس با ذکر مثالی نتیجه می‌گیرد که قانونگذار باید حتما محیط بر مصالح و مفاسد امور در همه دوره‌ها و برای همه باشد. از این گذشته باید بی‌غرض بوده و قوه مجریه نیز داشته باشد و راستی درقانون الهی که هرفرد معتقدی، ملزم است در تنهایی یا جمع آن را اجرا نماید. سپس لزوم عصمت رادر انبیا یادآورمی‌شود، نه‌تنها عصمت از گناه بلکه از سهو، خطا و اشتباه، آن‌گاه برتری انبیا نسبت به زیردستان‌شان را یادآور می‌شود.در ادامه از معجرات موقت و باقی سخن می‌رود و علوم مختلف در قرآن مجید رابانمونه‌هایی ازطب، نجوم، فقه،اخلاق وخبرهای غیبی آن ذکرومعجزه بودن قرآن راازجهات مختلف بیان می‌نماید. از سه سوره تبت، کوثر و روم و خبرهای غیبی که در آنها است، از معجزات پیامبر و استجابت دعاهایش سخن‌ها می‌گوید و پیامبر را گواه بر علم و قدرت خداوندی و صفات کمالی‌اش را مظهر صفات خداوندی می‌داند.
دربخش دیگر از این کتاب هدف از بعثت انبیا را بحث می‌کند که با استشهاد به آیات قرآن، تکامل انسانیت و حیات حقیقی را منظور از بعثت می‌شمارد. آن‌گاه با بیانی شیرین، اقسام حیات نباتی، حیوانی وانسانی را تشریح می‌کند و حیات انسانی را نتیجه نور معرفت می‌داند و برای تنوع در مطالب، از داستان‌های متعدد شاهد می‌آورد.
   
82 پرسش
در سال 1334 شمسی عبد صالح، مرحوم محمد خالص که مردی وارسته و اهل مطالعه بود، اشکالات متعددی که در اصول عقاید و مسائل فقهی ومتفرقه داشت به صورت جزوه‌ای خدمت شهید آیت‌ا...دستغیب تقدیم کردوازایشان درخواست نمود پاسخ سوالات را بنویسد.هرچند پاسخ‌های ایشان مختصر و فشرده بود ولی از بس برای آن مرحوم جالب توجه بود، اجازه چاپ آن را از آیت‌ا... شهید دستغیب گرفت و به نام کتاب 82 پرسش به چاپ رساند که بسیار مورد استقبال همگان قرار گرفت به طوری‌که به‌سرعت نسخه‌های آن نایاب گردید و در چاپ‌های بعد، تجدیدنظرهایی شد و کامل‌ترین آن، چاپ هفتم است که در سال آخر عمر شهید تنظیم گردید و با دو مسأله جدید یکی ظهور حضرت مهدی (ع) و مقالاتی درباره عبادات منتشر شد.بخش نخستین آن، پرسش‌هایی درباره توحید، نبوت، امامت، عدل، معاد و شبهاتی است که در بعضی احادیث یا عبارات نهج‌البلاغه به نظر می‌رسید؛ از قبیل تعبیر به مکر خدا یا گمراه کردن خدا و همچنین عالم ذر، قبول سعادت و شقاوت ارواح، مسأله بدا و کمی عمر با تاثیرش در عبادت و معصیت بدون این‌که اختیاری باشد، آیا با عدل منافات ندارد؟ و ... .
   
معارفی از قرآن
این کتاب شریف از آثار شهید محراب، آیت‌ا... دستغیب است که در این اثر مولف به شرح و تفسیر سوره مبارکه حدید پرداخته است. در اهمیت سوره حدید می‌توان گفت: این سوره شریفه مطالب متعدد، متنوع و بسیار جالبی را دربر دارد که عمده‌‌ترین آن، آیات شش‌گانه نخستین آن است که درباره اسماء و صفات و افعال خداوند است و مطابق روایتی که در همین کتاب آمده، خداوند برای این‌که پاسخی به درخواست طالبین معرفت خودش بدهد، سوره توحید و شش آیه نخستین سوره حدید را فرستاد و عالمی معرفت در این آیات نهفته‌شده که تشنگان خداشناس را سیراب می‌‏کند. همچنین آیاتی که مربوط به معاد، قضا و قدر، خشوع برای خدا و غیره است، بخش اعظم این سوره را تشکیل می‏‌دهد.

محمدرضا خراسانی‌زاده‌ - نویسنده
ضمیمه نوجوانه