نقطه‌هایی در تاریخ انقلاب که نوجوان‌ها مهم شدند
نقطه عطف و نوجوان
یادم می‌آید وارد دبیرستان دوره اول که شدم؛ همه کتاب‌هایی که پیش از آن می‌خواندم و فیلم‌هایی که روزی رویایم بود، دیگر برایم لوس و بچگانه به‌نظر می‌رسید. دنبال چیزهای جدیدتر می‌گشتم چیزهایی که با من و تغییراتم همگام باشد. درکتابخانه مدرسه چیزهایی می‌یافتم اما همه آن رمان‌ها و فیلم‌هاکه اتفاقا بخشی از تجربه زیسته امروز من هست،زیادی با سبک زندگی‌ام غریبه و ناآشنا بود.
همیشه برایم این سؤال پررنگ بود که چطور کودکی‌هایم کارتون‌هایی می‌دیدم که بگویم: «عه، چقدر شبیه من!» ولی الان چیزی نیست! چرا ما به‌عنوان نوجوان به رسمیت شناخته نمی‌شویم؟ چراهمه ازنوجوانی یک هیولای دوسرساختندو برچسب «سن بد» را روی آن گذاشتند. و ما زودتر منتظریم از آن سن و سال رهایی یابیم؟ کم‌کم که قد کشیدم، فهمیدم ما در زمینه محصولات و بسترسازی برای نوجوان زیادی عقبیم. با نوجوانه که آشنا شدم و قرار شد در آن بنویسم، تازه پی بردم چقدر می‌شود کارهای متفاوتی کرد و برای نوجوان ایرانی که در پی کسب هویت است، الگوهای بومی خوب ساخت. خود تولد نشریه نوجوانه، نتیجه این تفکر بود که چرا ما تریبونی نداریم تا فقط به (نوجوان به ما هو نوجوان) بپردازیم و صدای آنها باشیم. القصه که امروز بر آن شدیم تا سراغ نقاطی برویم که نوجوان‌ها در آن برهه‌ها کمی مهم شدند و گام رو به جلویی در این زمینه برداشته شد.
انجمن اسلامی دانش‌آموزی
اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان،در۱۳آبان۱۳۵۸به دستورامام خمینی(ره)تشکیل شد.انجمن اسلامی یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی بعد از انقلاب بود که با هدف ایجاد فضای سالم و البته دینی برای دانش‌آموزان و نوجوانان ساخته شد و پلی ارتباطی بین نوجوان و مسائل فرهنگی، دینی و اجتماعی شد. بعد از انقلاب با توجه به تغییرات اجتماعی جامعه، به بستری نیاز بود تا فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی نوجوانان در آن رخ دهد. در تمام مدارس این طرح اجرا شد و انجمن اسلامی به یکی از تشکل‌های مهم برای فعالیت‌های نوجوانان مبدل شد. البته تاسیس این انجمن برای تمامی دانش‌آموزان بود و مسأله نوجوان خیلی مد نظر نبود اما بخش عظیمی از دانش‌آموزان، نوجوانان هستند و تاسیس انجمن به منسجم‌شدن خط فکری آنها و ساخت هویت‌شان کمک شایانی کرد.
شبکه امید
در سال۱۳۹۶با شعار تبلیغاتی «نوجوان بمان»،شبکه امید رسمافعالیت خود را آغاز کرد.علی عسکری،رئیس وقت سازمان صداوسیما، در اهداف تاسیس شبکه گفت:«نوجوانان از مهم‌ترین اقشار جامعه ما محسوب می‌شوند. در این دوران شخصیت و هویت هر انسانی شکل می‌گیرد. لذا با توجه به این‌که نوجوانان آینده‌ساز‌ان این کشور هستند. ضرورت راه‌اندازی شبکه‌ای اختصاصی برای تولید کارهای فاخر، بیش از پیش احساس می‌شد.»
البته شبکه امید تا مدتی زیر مجموعه شبکه کودک و نوجوان بود و بعد مدتی مستقل شد، یعنی بعد مدتی متوجه شدند که واژه نوجوان را باید در هر فعالیت و محصول فرهنگی از کودک متمایز سازند. روحیات و سلایق و علایق یک نوجوان با یک کودک از زمین تا آسمان متفاوت است و باید این تفاوت‌ها در ساخت آثار و برنامه‌ها لحاظ شود. اکنون هشت سال از فعالیت این شبکه تلویزیونی می‌گذرد و آثار و برنامه‌های خوبی برای نوجوانان ساخته و پرداخته و اجرا شده است.
هفته ملی نوجوان
هفته ملی نوجوان از سال ۱۳۸۵ پایه‌گذاری شد. از هشتم آبان ماه که به مناسبت شهادت شهید نوجوان جنگ تحمیلی، شهید فهمیده روز «نوجوان» نام‌گذاری شده تا سیزدهم آبان که روز «دانش‌آموز» است را هفته نوجوان می‌دانند. در سال ۱۳۸۵ مرکز فرهنگی هنری نوجوانان تهران با همکاری سایر سازمان‌ها برنامه‌هایی را برای این هفته طراحی کرد که شامل دیدار نوجوانان با مقام معظم رهبری، برگزاری جشنواره‌های هنری، کارگاه‌های آموزشی و برنامه‌های رسانه‌ای بود. آن زمان هفته ملی نوجوان در تقویم ملی ما ثبت شد اما به‌دلیل تغییرات در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی، برگزاری آن در برخی سال‌ها متوقف شد و دوباره از سال ۱۴۰۰ با توجه به اهمیت یافتن مسأله نوجوان، برگزاری و نام‌گذاری این هفته برای نهادهای فرهنگی و مدارس و...، پررنگ‌تر شد.
شورای عالی نوجوان
روز سه‌شنبه نهم آبان ۱۴۰۲، به مناسبت هفته نوجوان رئیس‌جمهور وقت، شهید دکتر رئیسی در پاستور میزبان جمعی از نوجوانان نخبه در عرصه‌های ورزشی، علمی و اجتماعی بود. از دبیر شورای عالی جوانان خواسته بود تا تمهیداتی اتخاذ کند که این شورا به شورای عالی نوجوانان و جوانان تبدیل شود و به‌عنوان مرکز فکری بتوانند ازظرفیت نوجوانان هم بهره ببرند. این تصمیم ابتدا از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد بیان شد و رئیس‌جمهور شهید این اقدام را انجام داد که یکی از گام‌های رو به جلو برای تاریخ نوجوانان بود، چون بستری فراهم شد نظرات و ایده‌های نوجوانان دربرنامه‌ریزی‌های کلان کشورتأثیر‌گذارباشد واین امر نقش مهمی درتوسعه فرهنگی واجتماعی نسل آینده که نوجوانان امروزهستند،ایفا می‌کند.
فرهنگسرای نوجوان
همین چند وقت پیش یک اتفاق خوب در حوزه نوجوانان رخ داد. ۲۶ اسفند ۱۴۰۳ فرهنگسرای رازی تبدیل به فرهنگسرای نوجوان شد، یعنی یک فرهنگسرای مجزا برای نوجوانان تاسیس شد. ازسال۱۴۰۱ فعالیت فرهنگسرای رازی بیش از گذشته رنگ و بوی حوزه نوجوان به خود گرفت.جشن‌های ایران آینده، نسل قاسم، جایزه ققنوس نوجوان و رویداد تیاردو ازجمله فعالیت‌های این فرهنگسرا به‌شمار می‌رود و اکنون این فرهنگسرا تبدیل به فرهنگسرای نوجوان شده است.رئیس مرکز کودک و نوجوان صداوسیما آقای محمدصادق باطنی درافتتاحیه این مراسم اشاره کردند:اتفاق خوبی امروز رقم خورد و آن هم تغییر نام این فرهنگسرا به فرهنگسرای نوجوان است. امروز در دوره‌ای به سر می‌بریم که همه وجودمان را باید برای نوجوانان بگذاریم. نوجوانانی که شرق و غرب به‌دنبال ربودن آنها از ما هستند.
قهرمانی تیم ملی فوتبال نوجوانان
درتاریخ ایران، تیم‌های ورزشی و علمی نوجوانان کم قهرمانی ثبت نکردند اما یکی از مهم‌ترین و با‌شکوه‌ترین قهرمانی‌های تیم نوجوانان مربوط می‌شود به قهرمانی تیم فوتبال نوجوانان ایران در جام ملت‌های فوتبال نوجوانان آسیا که در سال ۲۰۰۸ در تایلند برگزار شد. این قهرمانی نه‌تنها از نظر نتایج رقابتی، بلکه از نظر تأثیر فرهنگی و اجتماعی اهمیت ویژه‌ای داشت و تاریخ‌ساز شد. این پیروزی تاریخ‌ساز باعث شد ایران برای اولین‌بار در تاریخ خود، قهرمان آسیا در رده‌سنی نوجوانان شود و تأثیر بسزایی در توسعه فوتبال نوجوانان در ایران گذاشت. این موفقیت یک نقطه عطف در تاریخ ورزش نوجوانان بود و به تقویت روحیه نوجوان‌ها هم کمک کرد.
ریحانه اوسطی - نوجوانه
انجمن اسلامی دانش‌آموزی
اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانش‌آموزان،در۱۳آبان۱۳۵۸به دستورامام خمینی(ره)تشکیل شد.انجمن اسلامی یکی از مهم‌ترین نهادهای فرهنگی بعد از انقلاب بود که با هدف ایجاد فضای سالم و البته دینی برای دانش‌آموزان و نوجوانان ساخته شد و پلی ارتباطی بین نوجوان و مسائل فرهنگی، دینی و اجتماعی شد. بعد از انقلاب با توجه به تغییرات اجتماعی جامعه، به بستری نیاز بود تا فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی نوجوانان در آن رخ دهد. در تمام مدارس این طرح اجرا شد و انجمن اسلامی به یکی از تشکل‌های مهم برای فعالیت‌های نوجوانان مبدل شد. البته تاسیس این انجمن برای تمامی دانش‌آموزان بود و مسأله نوجوان خیلی مد نظر نبود اما بخش عظیمی از دانش‌آموزان، نوجوانان هستند و تاسیس انجمن به منسجم‌شدن خط فکری آنها و ساخت هویت‌شان کمک شایانی کرد.
شبکه امید
در سال۱۳۹۶با شعار تبلیغاتی «نوجوان بمان»،شبکه امید رسمافعالیت خود را آغاز کرد.علی عسکری،رئیس وقت سازمان صداوسیما، در اهداف تاسیس شبکه گفت:«نوجوانان از مهم‌ترین اقشار جامعه ما محسوب می‌شوند. در این دوران شخصیت و هویت هر انسانی شکل می‌گیرد. لذا با توجه به این‌که نوجوانان آینده‌ساز‌ان این کشور هستند. ضرورت راه‌اندازی شبکه‌ای اختصاصی برای تولید کارهای فاخر، بیش از پیش احساس می‌شد.»
البته شبکه امید تا مدتی زیر مجموعه شبکه کودک و نوجوان بود و بعد مدتی مستقل شد، یعنی بعد مدتی متوجه شدند که واژه نوجوان را باید در هر فعالیت و محصول فرهنگی از کودک متمایز سازند. روحیات و سلایق و علایق یک نوجوان با یک کودک از زمین تا آسمان متفاوت است و باید این تفاوت‌ها در ساخت آثار و برنامه‌ها لحاظ شود. اکنون هشت سال از فعالیت این شبکه تلویزیونی می‌گذرد و آثار و برنامه‌های خوبی برای نوجوانان ساخته و پرداخته و اجرا شده است.
هفته ملی نوجوان
هفته ملی نوجوان از سال ۱۳۸۵ پایه‌گذاری شد. از هشتم آبان ماه که به مناسبت شهادت شهید نوجوان جنگ تحمیلی، شهید فهمیده روز «نوجوان» نام‌گذاری شده تا سیزدهم آبان که روز «دانش‌آموز» است را هفته نوجوان می‌دانند. در سال ۱۳۸۵ مرکز فرهنگی هنری نوجوانان تهران با همکاری سایر سازمان‌ها برنامه‌هایی را برای این هفته طراحی کرد که شامل دیدار نوجوانان با مقام معظم رهبری، برگزاری جشنواره‌های هنری، کارگاه‌های آموزشی و برنامه‌های رسانه‌ای بود. آن زمان هفته ملی نوجوان در تقویم ملی ما ثبت شد اما به‌دلیل تغییرات در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی، برگزاری آن در برخی سال‌ها متوقف شد و دوباره از سال ۱۴۰۰ با توجه به اهمیت یافتن مسأله نوجوان، برگزاری و نام‌گذاری این هفته برای نهادهای فرهنگی و مدارس و...، پررنگ‌تر شد.
شورای عالی نوجوان
روز سه‌شنبه نهم آبان ۱۴۰۲، به مناسبت هفته نوجوان رئیس‌جمهور وقت، شهید دکتر رئیسی در پاستور میزبان جمعی از نوجوانان نخبه در عرصه‌های ورزشی، علمی و اجتماعی بود. از دبیر شورای عالی جوانان خواسته بود تا تمهیداتی اتخاذ کند که این شورا به شورای عالی نوجوانان و جوانان تبدیل شود و به‌عنوان مرکز فکری بتوانند ازظرفیت نوجوانان هم بهره ببرند. این تصمیم ابتدا از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد بیان شد و رئیس‌جمهور شهید این اقدام را انجام داد که یکی از گام‌های رو به جلو برای تاریخ نوجوانان بود، چون بستری فراهم شد نظرات و ایده‌های نوجوانان دربرنامه‌ریزی‌های کلان کشورتأثیر‌گذارباشد واین امر نقش مهمی درتوسعه فرهنگی واجتماعی نسل آینده که نوجوانان امروزهستند،ایفا می‌کند.
فرهنگسرای نوجوان
همین چند وقت پیش یک اتفاق خوب در حوزه نوجوانان رخ داد. ۲۶ اسفند ۱۴۰۳ فرهنگسرای رازی تبدیل به فرهنگسرای نوجوان شد، یعنی یک فرهنگسرای مجزا برای نوجوانان تاسیس شد. ازسال۱۴۰۱ فعالیت فرهنگسرای رازی بیش از گذشته رنگ و بوی حوزه نوجوان به خود گرفت.جشن‌های ایران آینده، نسل قاسم، جایزه ققنوس نوجوان و رویداد تیاردو ازجمله فعالیت‌های این فرهنگسرا به‌شمار می‌رود و اکنون این فرهنگسرا تبدیل به فرهنگسرای نوجوان شده است.رئیس مرکز کودک و نوجوان صداوسیما آقای محمدصادق باطنی درافتتاحیه این مراسم اشاره کردند:اتفاق خوبی امروز رقم خورد و آن هم تغییر نام این فرهنگسرا به فرهنگسرای نوجوان است. امروز در دوره‌ای به سر می‌بریم که همه وجودمان را باید برای نوجوانان بگذاریم. نوجوانانی که شرق و غرب به‌دنبال ربودن آنها از ما هستند.
قهرمانی تیم ملی فوتبال نوجوانان
درتاریخ ایران، تیم‌های ورزشی و علمی نوجوانان کم قهرمانی ثبت نکردند اما یکی از مهم‌ترین و با‌شکوه‌ترین قهرمانی‌های تیم نوجوانان مربوط می‌شود به قهرمانی تیم فوتبال نوجوانان ایران در جام ملت‌های فوتبال نوجوانان آسیا که در سال ۲۰۰۸ در تایلند برگزار شد. این قهرمانی نه‌تنها از نظر نتایج رقابتی، بلکه از نظر تأثیر فرهنگی و اجتماعی اهمیت ویژه‌ای داشت و تاریخ‌ساز شد. این پیروزی تاریخ‌ساز باعث شد ایران برای اولین‌بار در تاریخ خود، قهرمان آسیا در رده‌سنی نوجوانان شود و تأثیر بسزایی در توسعه فوتبال نوجوانان در ایران گذاشت. این موفقیت یک نقطه عطف در تاریخ ورزش نوجوانان بود و به تقویت روحیه نوجوان‌ها هم کمک کرد.
ریحانه اوسطی - نوجوانه
