مجله اقتصادی فوربس در آذرماه ۱۴۰۳ اعلام کرد که بیش از ۲۰هزار اشتراک استارلینک درایران وجود دارد و در دی‌ماه ۱۴۰۳، انجمن تجارت الکترونیکی تعداد اشتراک فعال استارلینک در ایران را دست‌کم ۳۰ هزار و تعداد کاربران آن را بیش از ۱۰۰هزارنفر اعلام کرد، اما گزارش‌های اخیر حاکی ازآن است که تا روزهای نخستین فروردین۱۴۰۴، تعداد اشتراک‌های استارلینک در ایران به حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار رسیده است.با توسعه استارلینک وافزایش دسترسی جهانی به اینترنت ماهواره‌ای،چالش‌هایی درحوزه‌حاکمیت ملی،امنیت اطلاعات وانحصارقانونی پدیدآمدکه ایران هم یکی از کشورهای معترض به نقض قوانین ملی توسط استارلینک بود.درهمین راستا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درسال گذشته شکایتی راخطاب به ITU(اتحادیه بین‌المللی مخابرات) وهیات جهانی تنظیم مقررات رادیویی(RRB)تنظیم کرده و خواستار توقف فعالیت استارلینک در ایران شد. ستار هاشمی، وزیر ارتباطات وفناوری اطلاعات درتوضیح این مسأله گفته بود که از فناوری‌های جدید حتما استقبال می‌کند؛ اما قواعد پذیرفته شده‌ای که درعرصه بین‌الملل وجود دارند باید مدنظرقرار گیرد.
     
رای صریح هیات جهانی تنظیم مقررات رادیویی به نفع ایران
در جلسه ۹۲ هیات جهانی تنظیم مقررات رادیویی که از ۲۰ تا ۲۴ مارس ۲۰۲۳ برگزار شد، پس از بررسی مستندات کشورمان، اعلام شد که طبق مصوبات این هیات و نهادهای اقماری آن، اسپیس ایکس برای ارائه خدمات در کشورمان مکلف به دریافت مجوز از رگولاتوری است. در جلسه ۹۴ این هیات که در آبان۱۴۰۲ برگزار شد، رگولاتور نروژ در پاسخ به مکاتبات هیات تنظیم مقررات جهانی اعلام کرد که اسپیس ایکس در ایران خدمات ارائه نمی‌کند و پایانه‌های مورد اشاره ایران به صورت قاچاق وارد این کشور شده است. بعد از برگزاری جلسات متعدد دیگر در آخرین جلسه هیات تنظیم مقررات جهانی که در آذر ۱۴۰۳ برگزار شد، هیات جهانی همچنان مصوبات قبلی خود را تأیید کرد و از آمریکا و نروژ خواست تا نسبت به اجرای مصوبات پیشین اقدام کنند.باوجود آرای متعدد بازهم آمریکا زیر بار قطع دسترسی کاربران غیرقانونی استارلینک در ایران نرفت؛ در همین راستا ایران شکایت دیگری را برای اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) تنظیم کرد که در اقدامی تازه، اتحادیه جهانی مخابرات بار دیگر با رأی‌گیری رسمی، به درخواست دولت ایران پاسخ مثبت داد و تأکید کرد که شرکت‌هایی مانند استارلینک بدون دریافت مجوز از دولت ایران، حق فعالیت در این کشور را ندارند.
     
همراهی کشورهای دیگر با ایران در برابر اینترنت بدون مجوز
بعد از اعلام عمومی غیرقانونی بودن فعالیت استارلینک در ایران،مشخص شد که ایران دراین مسیر تنها نیست. کشورهایی مانند هند، پاکستان، ویتنام و حتی برخی کشورهای آفریقایی نیز مواضعی مشابه اتخاذ کرده‌اند.این کشورها هشدار داده‌اند که ارائه خدمات اینترنتی بدون مجوز، نقض حاکمیت ملی تلقی می‌شود و با تبعات حقوقی روبه‌رو خواهد شد. بااین‌وجود، در برخی ازاین کشورها،مشابه ایران، کاربران عادی نیزبرای عبورازمحدودیت‌ها به چنین خدماتی نیازدارند.با به‌وجودآمدن یک اجماع جهانی علیه فعالیت غیرقانونی استارلینک در کشورهای دنیا و موضع‌گیری صریح اتحادیه جهانی مخابرات و هیات جهانی تنظیم مقررات رادیویی باید دید فعالیت‌های غیرقانونی استارلینک در ایران متوقف خواهد شد یا خیر؟

محمد حسین کشاورزی - خبرنگار