من و تو، آن دو خطیم
این روزها شاید بیشتر ازهرزمان دیگری درگیر حواشی و قصه‌های مختلفی دررابطه باتفاوت‌های بین خانم‌ها و آقایان هستیم. متأسفانه عده‌ای در شبکه‌های اجتماعی مثل اینستاگرام پیدا می‌شوند که غیرکارشناسانه نظر داده و خانم‌ها را در برابر مردان قرار می‌دهند یا برعکس. انگار که این دو جنس باید دشمن یکدیگر باشند!
بسیار دیده میشود کسانی که دوربینی مقابل خودشان قرار می‌دهند وبه تخریب خانم‌ها یا آقایان می‌پردازند.این نوع نگاه و عقاید نه‌تنها باعث برتری و پیشرفت جوامع نمی‌شود، بلکه اقدامی است در مسیر تنش و چند دستگی. واقعیت چیزی نیست که عده‌ای بدون سواد کافی و با توسل به رنگ و لعاب و کادرهای تجملی درگوش ما می‌خوانند. بهتر است دقیق‌تر، علمی‌تر و با درک روشن با مسأله تفاوت‌های فردی بین خانم‌ها و آقایان مواجه شد. توصیه‌های پوچی مثل دوری از جنس مقابل و ستیز و دعوا با دیگری، جز نفهمیدن برخی تفاوت‌های ریشه‌ای و زیستی نیست! در این رابطه وبرای برقراری ارتباط بیشتر با مفهوم اختلاف‌های فردی بین زنان و مردان، علاوه بر جست‌وجو در لابه‌لای منابع رشدی، با آقای دکتر محمدباقر حسنوند(عضو هیأت علمی دانشکده روان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی) نیز گفت‌وگویی داشتم. با من همراه باشید...
1- جور دیگر باید دید
بیان تفاوت میان زنان و مردان از این جهت قابل احترام است که کاستی‌ها و توانمندی‌ها را به ما نشان می‌دهد و مکمل بودن دو جنس بیشتر از گذشته نمایان میشود. چه لزومی دارد مرد از زن بالاتر باشد یا زن شبیه به مردان عمل کند؟! به نظر می‌رسد با نگاه به الگوی خانواده مطلوب و باثبات، هر عضو با درک و پذیرش ویژگی‌های خود، دست به عملی می‌زند که می‌داند به‌خوبی از پس آن بر می‌آید. عده‌ای اصرار دارند تفاوت‌های بین مردان و زنان رابه حساب نقص در یک جنس و برتری جنس دیگر به حساب بیاورند. نتایج بسیاری از تحقیقات اثبات‌کننده تفاوت میان زنان و مردان است و این نه از نگاه ناقص بودن در مقابل کامل بودن بلکه عینا تناسب و وحدت بین دو جنس است. تفاوت میان زن و مرد همچون تفاوت میان اعضای بدن است.هرکدام ازگوش، چشم و ستون فقرات دروضعیت به‌خصوص خودشان قرار دارند و در نوع کار، برنامه‌ای که به آنها واگذار شده و خلقت‌شان هیچ تبعیضی وجود ندارد. الکسیس کارل، نویسنده کتاب انسان موجودی ناشناخته، در اهمیت توجه به تفاوت‌ها می‌گوید: نباید پرورش روحی دختر و پسر را با یک فرمول انجام داد. چون وضع جسمی و روحی دختر و پسر با یکدیگر تفاوت زیادی دارد، در پرورش و تغذیه آنها نیز باید تفاوت زیادی قائل شد.
2- تفاوت در توانایی ذهنی
درصد زیادی از خانم‌ها خوش صحبت هستند و درمقایسه بامردان جمله‌بندی‌ها و ادای کلمات بهتری دارند. در مرحله کودکی، دختران از پسران نسبت به تعداد یادگیری نخستین کلمات، ساختن جمله‌ها و ادای رسا و روشن آنها، حفظ لغات، خواندن و خلاقیت کلامی، نوشتن و رعایت نکات دستوری برتر به نظرمی‌رسند.آزمون‌های مربوط به کاربرد زبان ومهارت‌های کلامی این مطلب را تأیید می‌کنند. دختران از برتری زیستی و رشد زودتر نیمکره چپ که معمولا پردازش زبانی برعهده آن است برخوردار هستند. ازطرفی پسران زمانی که مفاهیم ریاضی،انتزاعی و فضایی می‌شودعملکرد بهتری نسبت به دختران دارند. آزمون‌های استدلال منطقی و هندسه این را اثبات کرده‌اند.پسرها بیشترازدختران وقت خودراصرف کامپیوتر می‌کنند. درحالی که دختران معمولا روی گردآوری اطلاعات وشبکه اجتماعی تمرکز دارند، پسرها بیشتر برنامه‌های کامپیوتری می‌نویسند، صفحات وب ایجاد و داده‌ها را تحلیل و از برنامه‌های گرافیک استفاده می‌کنند. بازی‌های ویدئویی تعدادی از فرآیندهای شناختی مثل سرعت تفکر، جابه‌جایی توجه، ردیابی اشیای متعدد و پیدا کردن راه را، بهتر می‌کنند. روشن است که پسرها بیشتر از دخترها برای این بازی‌ها وقت می‌گذارند! برای همین در برخی مسائل مربوط به تفکر بهتر عمل می‌کنند.
3- تفاوت‌های اجتماعی
درسه سالگی تفاوت‌های بسیارجالبی درچگونگی تعامل بین دختران وپسران مشاهده میشود.پسران برای برتری و سرگروهی وموقعیت خودشان ارزش بیشتری قائل هستند.پسران به قدرت‌نمایی علاقه دارند وبیشتر ازدختران مشاجره می‌کنند. پسرها سعی می‌کنند کنترل امور را در دست بگیرند و بر دیگران برتری پیدا کنند اما دختران به برقراری ارتباط با دیگران و بهبود روابط‌شان تمرکز دارند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد زنان روابط شخصی و مردان رقابت را گسترش می‌دهند. روان‌شناسی رشد به ما می‌گوید که آقایان پرخاشگرتر از خانم‌ها هستند. جالب است که طی آزمایش‌هایی که انجام شده نتیجه گرفته‌اند که با اختلاف کمی خانم‌ها علاقه بیشتری به وقت گذراندن با کودکان و پرورش آنها نسبت به آقایان دارند، احتمالا به همین دلیل تعداد مربی‌های خانم مهدهای‌کودک بیشتر است و روابط شاد و همدلانه‌ای در ارتباط یک خانم با کودکان دیده میشود. خانم‌ها رفتارهای هیجانی‌تری با کودکان به‌ویژه نوزادان دارند. کافی است به دورهمی‌های خانوادگی خودتان با حضور یک نوزاد توجه بیشتری کنید! میزان شور و شوق‌شان نسبت به یک نوزاد کاملا با یک آقا فرق می‌کند. در رابطه با دوستی خانم‌ها و آقایان هم باید بگویم که طبق تحقیقات زنان در رابطه با دوستان‌شان تا حدودی نسبت به مردان عاطفی‌تر بوده و تماس فیزیکی برای‌شان مهم است. همچنین مردان بیشتر دوستان خود را سرزنش می‌کنند.
4- آنچه باید در آخر گفته شود...
باز هم باید تاکید کنم که تفاوت‌هایی که به آنها اشاره شد به معنای برتری هیچ‌کدام از دو جنس بر دیگری نیست. اقتضای یک جنسیت این است که در برخی حوزه‌ها نسبت به دیگری تفاوت و دگرگونی داشته باشد تا نقش‌های متفاوتی برعهده بگیرد. برای گفتن و نوشتن از مردان و زنان یک صفحه کافی نیست. به نظرمی‌رسد برای این‌که تفاوت‌های‌مان را به‌خوبی و به صورت کامل بررسی کنیم نیاز است تا سراغ منابع جامع و اصولی دراین حوزه برویم. روان‌شناسی رشد از قسمت‌های جالب و شیرین این رشته است. در این بحث دو کتاب بسیارعالی و مفید وجود دارد که یکی را نشر ارجمند منتشر کرده به نام رشد انسان که نوشته فیلیپ رایس است. دیگری را نشر رشد منتشر کرده به نام روان‌شناسی رشد و تحول انسان که یکی از نویسندگان آن دایان پاپالیا است. این کتاب‌ها از منابع خوب دانشگاهی هستند که مخاطبان دغدغه‌مند بنا بر علاقه خودشان به مباحث رشدی می‌توانند سراغ سرفصل‌‌های این دو کتاب بروند. کتاب‌هایی که کامل به زندگی ما از دوران نوزادی تا مرگ پرداخته و هر آنچه باید را از رشد جسمانی، شناختی، روانی ــ اجتماعی برای ما شرح می‌دهند. مطالعه انواع رشد و بررسی دوران مختلف حیات از کودکی گرفته تا سالمندی، ما را بیشتر از قبل نسبت به تفاوت‌ها و اشتراکات‌مان آگاه می‌کند.
محمد پارسا اشرفی - نوجوانه
1- جور دیگر باید دید
بیان تفاوت میان زنان و مردان از این جهت قابل احترام است که کاستی‌ها و توانمندی‌ها را به ما نشان می‌دهد و مکمل بودن دو جنس بیشتر از گذشته نمایان میشود. چه لزومی دارد مرد از زن بالاتر باشد یا زن شبیه به مردان عمل کند؟! به نظر می‌رسد با نگاه به الگوی خانواده مطلوب و باثبات، هر عضو با درک و پذیرش ویژگی‌های خود، دست به عملی می‌زند که می‌داند به‌خوبی از پس آن بر می‌آید. عده‌ای اصرار دارند تفاوت‌های بین مردان و زنان رابه حساب نقص در یک جنس و برتری جنس دیگر به حساب بیاورند. نتایج بسیاری از تحقیقات اثبات‌کننده تفاوت میان زنان و مردان است و این نه از نگاه ناقص بودن در مقابل کامل بودن بلکه عینا تناسب و وحدت بین دو جنس است. تفاوت میان زن و مرد همچون تفاوت میان اعضای بدن است.هرکدام ازگوش، چشم و ستون فقرات دروضعیت به‌خصوص خودشان قرار دارند و در نوع کار، برنامه‌ای که به آنها واگذار شده و خلقت‌شان هیچ تبعیضی وجود ندارد. الکسیس کارل، نویسنده کتاب انسان موجودی ناشناخته، در اهمیت توجه به تفاوت‌ها می‌گوید: نباید پرورش روحی دختر و پسر را با یک فرمول انجام داد. چون وضع جسمی و روحی دختر و پسر با یکدیگر تفاوت زیادی دارد، در پرورش و تغذیه آنها نیز باید تفاوت زیادی قائل شد.
2- تفاوت در توانایی ذهنی
درصد زیادی از خانم‌ها خوش صحبت هستند و درمقایسه بامردان جمله‌بندی‌ها و ادای کلمات بهتری دارند. در مرحله کودکی، دختران از پسران نسبت به تعداد یادگیری نخستین کلمات، ساختن جمله‌ها و ادای رسا و روشن آنها، حفظ لغات، خواندن و خلاقیت کلامی، نوشتن و رعایت نکات دستوری برتر به نظرمی‌رسند.آزمون‌های مربوط به کاربرد زبان ومهارت‌های کلامی این مطلب را تأیید می‌کنند. دختران از برتری زیستی و رشد زودتر نیمکره چپ که معمولا پردازش زبانی برعهده آن است برخوردار هستند. ازطرفی پسران زمانی که مفاهیم ریاضی،انتزاعی و فضایی می‌شودعملکرد بهتری نسبت به دختران دارند. آزمون‌های استدلال منطقی و هندسه این را اثبات کرده‌اند.پسرها بیشترازدختران وقت خودراصرف کامپیوتر می‌کنند. درحالی که دختران معمولا روی گردآوری اطلاعات وشبکه اجتماعی تمرکز دارند، پسرها بیشتر برنامه‌های کامپیوتری می‌نویسند، صفحات وب ایجاد و داده‌ها را تحلیل و از برنامه‌های گرافیک استفاده می‌کنند. بازی‌های ویدئویی تعدادی از فرآیندهای شناختی مثل سرعت تفکر، جابه‌جایی توجه، ردیابی اشیای متعدد و پیدا کردن راه را، بهتر می‌کنند. روشن است که پسرها بیشتر از دخترها برای این بازی‌ها وقت می‌گذارند! برای همین در برخی مسائل مربوط به تفکر بهتر عمل می‌کنند.
3- تفاوت‌های اجتماعی
درسه سالگی تفاوت‌های بسیارجالبی درچگونگی تعامل بین دختران وپسران مشاهده میشود.پسران برای برتری و سرگروهی وموقعیت خودشان ارزش بیشتری قائل هستند.پسران به قدرت‌نمایی علاقه دارند وبیشتر ازدختران مشاجره می‌کنند. پسرها سعی می‌کنند کنترل امور را در دست بگیرند و بر دیگران برتری پیدا کنند اما دختران به برقراری ارتباط با دیگران و بهبود روابط‌شان تمرکز دارند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد زنان روابط شخصی و مردان رقابت را گسترش می‌دهند. روان‌شناسی رشد به ما می‌گوید که آقایان پرخاشگرتر از خانم‌ها هستند. جالب است که طی آزمایش‌هایی که انجام شده نتیجه گرفته‌اند که با اختلاف کمی خانم‌ها علاقه بیشتری به وقت گذراندن با کودکان و پرورش آنها نسبت به آقایان دارند، احتمالا به همین دلیل تعداد مربی‌های خانم مهدهای‌کودک بیشتر است و روابط شاد و همدلانه‌ای در ارتباط یک خانم با کودکان دیده میشود. خانم‌ها رفتارهای هیجانی‌تری با کودکان به‌ویژه نوزادان دارند. کافی است به دورهمی‌های خانوادگی خودتان با حضور یک نوزاد توجه بیشتری کنید! میزان شور و شوق‌شان نسبت به یک نوزاد کاملا با یک آقا فرق می‌کند. در رابطه با دوستی خانم‌ها و آقایان هم باید بگویم که طبق تحقیقات زنان در رابطه با دوستان‌شان تا حدودی نسبت به مردان عاطفی‌تر بوده و تماس فیزیکی برای‌شان مهم است. همچنین مردان بیشتر دوستان خود را سرزنش می‌کنند.
4- آنچه باید در آخر گفته شود...
باز هم باید تاکید کنم که تفاوت‌هایی که به آنها اشاره شد به معنای برتری هیچ‌کدام از دو جنس بر دیگری نیست. اقتضای یک جنسیت این است که در برخی حوزه‌ها نسبت به دیگری تفاوت و دگرگونی داشته باشد تا نقش‌های متفاوتی برعهده بگیرد. برای گفتن و نوشتن از مردان و زنان یک صفحه کافی نیست. به نظرمی‌رسد برای این‌که تفاوت‌های‌مان را به‌خوبی و به صورت کامل بررسی کنیم نیاز است تا سراغ منابع جامع و اصولی دراین حوزه برویم. روان‌شناسی رشد از قسمت‌های جالب و شیرین این رشته است. در این بحث دو کتاب بسیارعالی و مفید وجود دارد که یکی را نشر ارجمند منتشر کرده به نام رشد انسان که نوشته فیلیپ رایس است. دیگری را نشر رشد منتشر کرده به نام روان‌شناسی رشد و تحول انسان که یکی از نویسندگان آن دایان پاپالیا است. این کتاب‌ها از منابع خوب دانشگاهی هستند که مخاطبان دغدغه‌مند بنا بر علاقه خودشان به مباحث رشدی می‌توانند سراغ سرفصل‌‌های این دو کتاب بروند. کتاب‌هایی که کامل به زندگی ما از دوران نوزادی تا مرگ پرداخته و هر آنچه باید را از رشد جسمانی، شناختی، روانی ــ اجتماعی برای ما شرح می‌دهند. مطالعه انواع رشد و بررسی دوران مختلف حیات از کودکی گرفته تا سالمندی، ما را بیشتر از قبل نسبت به تفاوت‌ها و اشتراکات‌مان آگاه می‌کند.
محمد پارسا اشرفی - نوجوانه
