چراکه در این دوره مسأله استقلال برای نوجوان اهمیت بالایی پیدا می‌کند و یکی از عوامل افزایش مسئولیت‌پذیری در نوجوانان که می‌تواند استقلال‌شان را تحقق بخشد، میزان مسئولیت‌پذیری دانش‌آموز درکارهای شخصی و اجتماعی است. یکی از ترفند‌های افزایش مسئولیت‌پذیری در دانش‌آموزان، درونی کردن آن در ذهن نوجوان است؛ یعنی بدون ترس از والدین و معلم، آن وظیفه را جزئی از خود بداند و انجام دهد، بدون این که کسی را ناظر بر اعمال خود بداند. برای رسیدن به این منظور، لازم است والدین از کودکی مسئولیت‌های مربوط به سن را به کودک القا کنند. یکی دیگر از شیوه‌های افزایش مسئولیت‌پذیری در نوجوانان عدم دخالت بیش از حد والدین در کار آنها است. بعضی والدین برای تسریع و بهتر انجام شدن کار به فرزند کمک می‌کنند، اما با این کار فرزند مسئولیت نپذیرفتن را می‌آموزد. در تمام مراحلی که سعی داریم حس مسئولیت‌پذیری را در نوجوان بی‌مسئولیت پرورش دهیم، همواره باید به اصل شناخت ویژگی‌های عقلانی، عاطفی، جسمانی و اجتماعی نوجوان آگاه باشیم و باتوجه به ویژگی‌های شخصی اقدام به این کار کنیم. اهمیت افزایش مسئولیت‌پذیری در نوجوانان از این جهت است که با افزایش عزت نفس در نوجوانان و پختگی در آنها همراه است.