تهران - باکو در مسیر بهبود تجارت
پس از بالاگرفتن اختلافات بین ایران و آذربایجان در سه سال اخیر در بهمن سال گذشته، کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور به میزبانی تهران برگزار شد و فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی و رئیس ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان با توجه به رشد ۲۰درصدی مبادلات تجاری فی‌مابین در سال ۲۰۲۴ میلادی و دستیابی به رکورد ۵۸۰ میلیون دلار، بر ضرورت فعال کردن ظرفیت‌های قابل‌توجه همکاری دو کشور تاکید کردند؛ به‌طوری‌که در آن بازه زمانی، فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی تاکید کرد که ظرفیت‌های تجاری دو کشور بیش از این ارقام است و باید هدف‌گذاری مناسبی در افق پنج ساله برای رسیدن به رقم ۱۰ میلیارد دلار انجام شود.
وی افزود: در راستای توسعه ظرفیت‌های ترانزیتی دو کشور، برگزاری نشست سه‌جانبه وزرای حملونقل بین ایران، جمهوری آذربایجان و روسیه به‌منظور فعال‌سازی کریدور شمال-جنوب با هدف‌گذاری ۱۵ میلیون تن در این کریدور از اتفاقات مهم منطقه‌ای محسوب می‌شود و امیدوارم هر سه کشور در نشستی که مقرر است در تاریخ ۲۸ ژانویه ۲۰۲۵ در مسکو برگزار شود به کارها و تفاهمات مناسبی جهت توسعه فعالیت‌های ترانزیت در چارچوب کریدور شمال ــ جنوب دست پیدا کنند.
از سوی دیگر دکتر محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در اسفند سال گذشته با سفر به این کشور و گفت‌وگو با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان اعلام کرد که در این دیدار رسیدن حجم مبادلات تجاری به سقف پنج میلیارد دلار را ضروری دانستیم که لازمه آن افزایش همکاری‌ها و هماهنگی بیشتر در حوزه تعرفه ترجیحی و ترانزیت بود.به‌نظر می‌رسد ایران از توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با آذربایجان به‌دنبال افزایش صادرات، ارزآوری و توسعه کریدور شمال ــ جنوب و همکاری‌های ریلی با باکوست؛ به‌طوری‌که در سفر سه روزه اخیر وزیر راه و شهرسازی به باکو و دیدار با الهام علی‌اف، طرفین ضمن بررسی روند همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، به‌ویژه حملونقل، ترانزیت و پروژههای عمرانی مشترک(کریدور شمال ــ جنوب)، بر ضرورت گسترش روابط دو کشور در چارچوب کمیسیون مشترک تأکید کردند.
رئیس‌جمهور آذربایجان با اشاره به اهمیت راهبردی روابط تهران-باکو، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی میان دو کشور را عامل کلیدی در تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری دانست.با این حال به نظر می‌رسد این دیدار مقدمه‌ای برای فراهم‌کردن بسترهای لازم برای سفر قریب‌الوقوع مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان به آذربایجان باشد.
پروژه رشت- آستارا
از سوی دیگر اما یکی از پروژههای مشترک و راهبردی دو کشور، پروژه رشت ــ آستارا به‌عنوان حلقه مفقوده کریدور شمال ــ جنوب است که می‌تواند برنامه‌ریزی اجرایی آن پیاده شود.این خط ریلی در شاخه غربی کریدور شمال ــ جنوب قرار گرفته و امکان اتصال مستقیم بین دریای خزر و خلیج‌فارس را فراهم می‌کند و نقش مهمی در ترانزیت کالا در سراسر این کریدور خواهد داشت که می‌تواند تجاری‌سازی کریدور شمال-جنوب با توجه به تمرکز جمعیتی و اقتصادی روسیه در غرب آن تأثیر بسزایی داشته باشد. خط ریلی ۱۶۲ کیلومتری رشت ــ آستارا که اتصال ریلی ایران و جمهوری آذربایجان را فراهم می‌کند، قرار است با وام ارزی روسیه تا سقف 1.6میلیارد یورو ساخته شود که رایزنی‌های مالی آن در حال انجام است.در ۱۴ فروردین وزیر راه و شهرسازی در اولین گفت‌وگوی زنده با مردم در ۱۴۰۴، از تکمیل خط ریلی رشت ــ آستارا تا پایان دولت چهاردهم خبر داده بود.
وضعیت تجارت تهران و باکو
آمارهای گمرک نشان می‌دهد میزان صادرات کالاهای ایرانی تا بهمن سال گذشته به 799 هزار و 396 تن کالا به ارزش 635میلیون و 403 هزار دلار می‌رسد و این در‌حالی است که در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 709 هزار تن کالا به ارزش 561 میلیون دلار به باکو صادر شده بود.بنابراین می‌توان گفت صادرات کالاهای ایران به جمهوری آذربایجان هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی رشدی 13درصدی را به خود دیده است.
از سوی دیگر میزان واردات از این کشور اما چه از لحاظ وزنی چه به لحاظ ارزشی کاهش 31 درصدی را تجربه کرده است به‌طوری‌که تا بهمن سال گذشته واردات کالا از باکو به 11 هزار و 704 تن کالا به ارزش 28 میلیون و 696 هزار دلار می‌رسد؛ این در‌حالی است که در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 17 هزار و 500 تن کالا به ارزش 42 میلیون دلار از جمهوری آذربایجان به کشورمان وارد شده بود. بنابراین می‌توان گفت مجموع تجارت ایران و جمهوری آذربایجان در 11 ماهه سال گذشته به 811 هزار تن کالا به ارزش 664 میلیون دلار می‌رسد و این در حالی است که میزان تجارت دو کشور در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 727 هزار تن کالا به ارزش 603 میلیون دلار بود. بنابراین می‌توان گفت میزان تجارت دو کشور در سال گذشته با رشدی 12درصدی چه به لحاظ ارزشی چه به لحاظ وزنی روبه‌رو شده و تراز تجاری نیز بیش از 600 میلیون دلار به نفع ایران بوده است.
امین محمودی - گروه اقتصاد
از سوی دیگر دکتر محمد‌باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در اسفند سال گذشته با سفر به این کشور و گفت‌وگو با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان اعلام کرد که در این دیدار رسیدن حجم مبادلات تجاری به سقف پنج میلیارد دلار را ضروری دانستیم که لازمه آن افزایش همکاری‌ها و هماهنگی بیشتر در حوزه تعرفه ترجیحی و ترانزیت بود.به‌نظر می‌رسد ایران از توسعه روابط اقتصادی و سیاسی با آذربایجان به‌دنبال افزایش صادرات، ارزآوری و توسعه کریدور شمال ــ جنوب و همکاری‌های ریلی با باکوست؛ به‌طوری‌که در سفر سه روزه اخیر وزیر راه و شهرسازی به باکو و دیدار با الهام علی‌اف، طرفین ضمن بررسی روند همکاری‌های دوجانبه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، به‌ویژه حملونقل، ترانزیت و پروژههای عمرانی مشترک(کریدور شمال ــ جنوب)، بر ضرورت گسترش روابط دو کشور در چارچوب کمیسیون مشترک تأکید کردند.
رئیس‌جمهور آذربایجان با اشاره به اهمیت راهبردی روابط تهران-باکو، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقلی میان دو کشور را عامل کلیدی در تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری دانست.با این حال به نظر می‌رسد این دیدار مقدمه‌ای برای فراهم‌کردن بسترهای لازم برای سفر قریب‌الوقوع مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان به آذربایجان باشد.
پروژه رشت- آستارا
از سوی دیگر اما یکی از پروژههای مشترک و راهبردی دو کشور، پروژه رشت ــ آستارا به‌عنوان حلقه مفقوده کریدور شمال ــ جنوب است که می‌تواند برنامه‌ریزی اجرایی آن پیاده شود.این خط ریلی در شاخه غربی کریدور شمال ــ جنوب قرار گرفته و امکان اتصال مستقیم بین دریای خزر و خلیج‌فارس را فراهم می‌کند و نقش مهمی در ترانزیت کالا در سراسر این کریدور خواهد داشت که می‌تواند تجاری‌سازی کریدور شمال-جنوب با توجه به تمرکز جمعیتی و اقتصادی روسیه در غرب آن تأثیر بسزایی داشته باشد. خط ریلی ۱۶۲ کیلومتری رشت ــ آستارا که اتصال ریلی ایران و جمهوری آذربایجان را فراهم می‌کند، قرار است با وام ارزی روسیه تا سقف 1.6میلیارد یورو ساخته شود که رایزنی‌های مالی آن در حال انجام است.در ۱۴ فروردین وزیر راه و شهرسازی در اولین گفت‌وگوی زنده با مردم در ۱۴۰۴، از تکمیل خط ریلی رشت ــ آستارا تا پایان دولت چهاردهم خبر داده بود.
وضعیت تجارت تهران و باکو
آمارهای گمرک نشان می‌دهد میزان صادرات کالاهای ایرانی تا بهمن سال گذشته به 799 هزار و 396 تن کالا به ارزش 635میلیون و 403 هزار دلار می‌رسد و این در‌حالی است که در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 709 هزار تن کالا به ارزش 561 میلیون دلار به باکو صادر شده بود.بنابراین می‌توان گفت صادرات کالاهای ایران به جمهوری آذربایجان هم به لحاظ وزنی و هم به لحاظ ارزشی رشدی 13درصدی را به خود دیده است.
از سوی دیگر میزان واردات از این کشور اما چه از لحاظ وزنی چه به لحاظ ارزشی کاهش 31 درصدی را تجربه کرده است به‌طوری‌که تا بهمن سال گذشته واردات کالا از باکو به 11 هزار و 704 تن کالا به ارزش 28 میلیون و 696 هزار دلار می‌رسد؛ این در‌حالی است که در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 17 هزار و 500 تن کالا به ارزش 42 میلیون دلار از جمهوری آذربایجان به کشورمان وارد شده بود. بنابراین می‌توان گفت مجموع تجارت ایران و جمهوری آذربایجان در 11 ماهه سال گذشته به 811 هزار تن کالا به ارزش 664 میلیون دلار می‌رسد و این در حالی است که میزان تجارت دو کشور در همین بازه زمانی در سال 1402 چیزی حدود 727 هزار تن کالا به ارزش 603 میلیون دلار بود. بنابراین می‌توان گفت میزان تجارت دو کشور در سال گذشته با رشدی 12درصدی چه به لحاظ ارزشی چه به لحاظ وزنی روبه‌رو شده و تراز تجاری نیز بیش از 600 میلیون دلار به نفع ایران بوده است.
امین محمودی - گروه اقتصاد
ضمیمه قاب کوچک
تیتر خبرها
