
حضانت کودک پس از فوت پدر شفافسازی یک باور اشتباه
اگر گذرتان به دادگستری بیفتد با مردم نگران و آشفتهای مواجه میشوید که معمولا بهدلیل عدم آگاهی و آشنا نبودن به قانون کارشان به آنجا کشیده شده است. قطعا اگرمردم بدانندچه حق و حقوقی در زندگی دارند، با مشکلات کمتری مواجه میشوند.بر همین اساس هرهفته دراین بخش باهمراهی نسیم احمدی،کارشناس حقوقی به بررسی اجمالی یکموضوعحقوقی مربوط به خانواده میپردازیم.
یکی از پرسشهای حقوقی پرتکرار در پروندههای خانوادگی، به وضعیت حضانت فرزند پس از فوت پدر بازمیگردد. در نگاه قانون مدنی ایران، حضانت یعنی نگهداری، تربیت و مراقبت از کودک با ولایت تفاوت دارد. حضانت بیشتر به امور روزمره و عاطفی کودک مربوط میشود، در حالیکه ولایت، ناظر بر امور مالی و حقوقی اوست. براساس ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی و تفسیر عرفی و قضایی از آن، در صورت فوت پدر، حضانت فرزندان صغیر برعهده مادر خواهد بود. این موضوع، چه برای فرزندان دختر و چه پسر تا سن بلوغ شرعی آنان (۹سال تمام برای دختر و ۱۵سال تمام برای پسر) صادق است. با این حال، برخی تصور میکنند که پس از فوت پدر، حضانت باید به پدربزرگ پدری یا جد پدری واگذار شود. این تصور اشتباه است؛ چون قانون صراحتا مادر را اولویت اول حضانت پس از فوت پدر میداند، مگر اینکه دادگاه به دلایل موجه مانند عدم صلاحیت اخلاقی یا روانی مادر، تشخیص دهد حضانت بهفرد دیگری واگذار شود. البته در کنار حضانت، ولایت فرزند همچنان با جد پدری باقی میماند و مادر نمیتواند مستقلا درباره امور مالی کودک تصمیمگیری کند، مگر با اجازه دادگاه.
در نتیجه، پس از فوت پدر، اگر مادر واجد شرایط قانونی باشد، مهمترین و نزدیکترین فرد برای نگهداری فرزند خود است و قانون نیز این حق را برای او به رسمیت شناخته است.
در نتیجه، پس از فوت پدر، اگر مادر واجد شرایط قانونی باشد، مهمترین و نزدیکترین فرد برای نگهداری فرزند خود است و قانون نیز این حق را برای او به رسمیت شناخته است.