
طلوع زنانه در آینه رسانه
در سالهای اخیر، تلویزیون ایران شاهد تحولی مثبت در بازنمایی نقش زنان در سریالها بوده؛ تحولی که نهفقط در کمیت حضور زنان در قاب تلویزیون مشهود است بلکه در کیفیت نقشهایی که به آنها سپرده میشود نیز نمود یافته. دیگر زنان تنها در قالب مادر،همسر یا دختر خانواده ظاهر نمیشوند بلکه نقشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی متنوعتری را تجربه میکنند.
در سریالهای جدید،زنانی رامیبینیم که درقالب پزشک، وکیل، معلم،روزنامهنگار، پلیس و...ایفای نقش میکنند؛ شخصیتهایی که در جامعه واقعی نیز حضوری پررنگ دارند و حالا بازتاب آنها در قاب تلویزیون دیده میشود. این تغییر، گامی مؤثر در جهت نشان دادن تصویر واقعیتر و کاملتری از زنان ایرانی درجامعه است؛ زنانی که در عرصههای مختلف فعالاند، تصمیم میگیرند، تأثیر میگذارند و حتی بار اصلی قصه را به دوش میکشند.همچنین در سریالها، زنان بهعنوان قهرمانان اصلی داستان حضور دارند؛ شخصیتهایی که روایت حولمحور زندگی، تصمیمها و کنشهای آنها شکل میگیرد. این قهرمانان زن نهتنها مخاطبان زن را با خود همراه میکنند بلکه نگاه کلی مخاطبان نسبت به توانایی، شجاعت و مسئولیتپذیری زنان را نیز تغییر میدهند. تغییر رویکرد تلویزیون در نمایش چهرهای متنوعتر از زنان، نهفقط به غنای محتوایی سریالها کمک کرده، بلکه گامی است در مسیر باورپذیرتر کردن روایتها و ایجاد ارتباطی عمیقتر باجامعه امروز.همچنین در سالهای اخیر شاهد ادامه این روند هستیم و زنان همچنان درنقشهایی واقعی، تأثیرگذار و الهامبخش ظاهر میشوند؛ نمونه آن هم در سریالهای روی آنتن مشهود است. از نکات قابل تأمل این است که فقط فعالیت اجتماعی زنان در جامعه نشان داده نمیشود بلکه تصویری واقعی از آنها روایت میشود و سازندگان آثار نمایشی به شخصیت زنان در بستر خانواده هم توجه میکنند و در آثار نمایشی نشان داده میشود که زنان توانمند در فعالیتهای اجتماعی در خانواده هم حضور پررنگی دارند و تلاش میکنند کانون خانواده را گرم نگه دارند. این نگاه ستودنی است، زیرا سازندگان نمایشی بهجای داشتن نگاه تکبعدی، چندبعدی به حضور زنان نگاه میکنند و همین باعث شده تا حضور زنان در آثار نمایشی برای مخاطبان قابل لمس و باورپذیر باشد. به همین دلیل این نگاه مورد توجه مخاطبان قرار گرفته و ابراز رضایت دارند. از اینرو پرونده این شماره از قاب کوچک را به موضوع زنان در سریالهای تلویزیون اختصاص دادهایم؛ علاوه بر آن درصفحه رادیو سراغ یکی از گویندگان پیشکسوت رادیو رفتیم و شنونده عشق او به رادیو شدیم. در صفحه دوبله سراغ مدیران دوبلاژ وگویندگان رفتیم. درصفحهای دیگر،باسازندگان سریال تلویزیونی «سرخدار» که در حال حاضر در حال تولید است، گفتوگو کردیم. همچنین درصفحه سند تحول رسانهملی در ارتباط با موضوع پیشرفت و با برنامهسازان رادیو و تلویزیون پیرامون این موضوع صحبت کردیم.
فاطمه عودباشی - دبیر قاب کوچک