راز پریشانی اروپا

گزارش تحلیلی «جام‌جم» از دلایل تندتر شدن مواضع اروپا نسبت به ایران

راز پریشانی اروپا

رفتارهای ضدایرانی اخیر اروپا را اگرچه در سطحی تاریخی می‌توان به رسوب درک استعماری اروپا‌محور نسبت داد اما اگر بخواهیم متمرکز بر مسائل روز باشیم، این سؤال مطرح است که تغییر رفتار اروپا در دو سه سال گذشته نسبت به ایران و به‌طور مشخص در هفته‌ها و ماه‌های اخیر چه معنایی دارد؟

 اتحادیه اروپا در ادامه روند سختگیری‌های اخیرش علیه ایران، دوشنبه کشتیرانی ایران را هم تحریم کرد؛ اقدامی که ادعای حمایت ایران از روسیه در جنگ اوکراین یکی از دلایل آن بود. پیشتر هم اروپا با اقداماتی چون تحریم ورود هواپیماهای ایرانی به فضای این اتحادیه و امضای بیانیه مشترک با امارات و اشغالی خواندن حاکمیت ایران بر جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج‌فارس و همین‌طور عدم محکومیت حمله مستقیم اسرائیل به خاک ایران نشان داده بود می‌خواهد چنگ و دندان بیشتری به ایران نشان بدهد. البته تهران گزینه‌های زیادی برای کشیدن دندان‌های دولت‌های اروپایی که همچنان گرفتار توهمات استعماری هستند، دارد اما بسیاری از تحریم‌های انجام شده فعلی به نوعی نمایشی وبی‌اثرهستند ونیازی به پاسخگویی مستقیم ندارد؛چون از قبل به‌عنوان تالی تحریم‌های آمریکا وجود داشته‌اند اما در حرکتی مهم‌تر اروپا پشت پیش‌نویس قطعنامه‌ای علیه برنامه‌های هسته‌ای ایران قرار دارد که اکنون در دست اعضای شورای حکام آژانس است که شاید زمینه‌ساز مکانیسم ماشه باشد و ایران برای این یکی جوابی قاطع و سریع تدارک دیده است. صرف‌نظر از واکنش ایران اما در بروکسل چه نگاهی شکل گرفته که اروپا از رویه نسبتا متعادل چندساله اخیر فاصله گرفته است؟ چرا در‌حالی‌که ایران از برجام خارج نشده و همچنان ملاحظات اروپا را در مورد برد موشک‌هایش رعایت کرده و همچنان سفارتخانه‌های اروپایی در تهران مشغولند، سیاستمداران قاره سبز هنگام صحبت از ایران، صورت‌هایشان از شدت ایران‌ستیزی سرخ می‌شود؟
   
گرفتن ابتکار‌عمل از ترامپ
اروپا و آمریکای بایدن در حال تلاش هستند تاترامپ نتواند با رویکرد انزواگرا وتکروانه ساختار اتحاد فراآتلانتیکی را در برابر ایران، روسیه و چین دور بزند ودر این مسیرحتی به قول پسر ترامپ حاضرندجنگ جهانی سوم راراه بیندازند.در خاورمیانه اروپا می‌داند که ترامپ در صهیونیست‌دوستی دست‌کمی از بایدن ندارد اما با همان گرایش کاسبکارانه‌ای که به مسائل نگاه می‌کند احتمالا به‌دنبال پایان دادن هرچه سریع‌تر جنگ در غرب آسیا و پیگیری دوباره توافق‌نامه صلح اعراب و اسرائیل در قالب توافق ابراهیم خواهد بود که خودش مبتکر آن است؛ به‌خصوص که همان حس کاسبکارانه به ترامپ می‌گوید که وضع جنگی در خاورمیانه می‌تواند وضع کسب‌و‌کارها در آمریکا را خراب‌تر کند. این در‌حالی است که اروپا دچار این توهم است که جنگ کنونی درنهایت محور مقاومت و در راس آن ایران را تضعیف خواهد کرد و تا زمان تحقق این رویا قصد حمایت کامل از نتانیاهو و دار‌و‌دسته‌اش  را دارد. 
   
باز هم 2025
عدد 2025 یک معنای دیگر هم برای اروپایی دارد: برجام پایان می‌یابد و یکی از اهرم‌های فشار در برجام علیه ایران که همان اجرای مکانیسم ماشه است، از دست می‌رود؛ البته این مکانیسم به‌واسطه اعمال تحریم‌های بسیار گسترده فعلی آمریکا و اروپا علیه ایران عملا اجرا شده وحتی درصورتی‌که اجراهم بشود، بعید است دستاوردجدیدی برای اروپا رقم بزند. شاید اروپا امیدوار است با تهدید ایران به فعال‌سازی این مکانیسم که قطعنامه ضد‌ایرانی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش‌زمینه آن است از ایران امتیاز بگیرد. ران پال، سناتور جمهوریخواه پیشین آمریکایی در مقاله‌ای با اشاره به این‌که شایعات چند روز گذشته مبنی بر دیدار ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی و متحد نزدیک ترامپ با نماینده ایران در سازمان ملل و این‌که ایران انجام چنین دیداری را به‌طور قوی رد کرده، افزود: اما انجام این کار ایده خوبی است،(‌یعنی اگر هم انجام نشده، بشود) زیرا انتظار نمی‌رود که ماسک نقش رسمی دردولت آینده ترامپ داشته باشدو ازاین‌رو می‌توان او را به‌عنوان مشاور غیررسمی و دوست رئیس‌جمهور منتخب دید. به‌علاوه، به‌عنوان یک تاجر و کارآفرین، ایلان ماسک به زبانی متفاوت از دیپلمات‌های دولتی صحبت می‌کند.پال اهمیت چنین دیداری را در فضایی دانست که با ادعاهای اف‌بی‌آی، پلیس فدرال آمریکا مبنی بر وجود توطئه ایران برای ترور ترامپ در زمان رقابت‌های انتخاباتی شکل گرفته و می‌پرسد: آیا ممکن است که جنگ‌طلب‌های دولت این توطئه ادعایی را درست کرده باشند تا تضمین کنند رئیس‌جمهور ترامپ پس از روی کار آمدن، وسوسه نمی‌شود که دروازه‌ها را روی ایران باز کند؟ متاسفانه تاریخچه‌ای از توطئه‌های تروریستی وجود دارد که توسط اف‌بی‌آی تهیه شده است. بنابراین متأسفانه نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. سیاستمدار سابق آمریکایی در بخش دیگری از مقاله خود در سایت آنتی‌وار با اشاره به بازگشت ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری خود به سیاست «فشار حداکثری»یک اشتباه خواهد بود و جنگ نیابتی در اوکراین بیش از هر زمان دیگری بیهودگی تحریم‌ها و فشارها را به‌عنوان ابزار سیاست خارجی نشان داده‌، تصریح می‌کند: واشنگتن با تحریم‌های خود روسیه، چین و ایران را منزوی نکرد. واشنگتن خود را منزوی کرد. این، با ظهور سازمان‌هایی مانند بریکس به‌وضوح قابل مشاهده است. اروپا می‌داند که ترامپ پیامی شبیه به پیام‌های راند پال را زیاد دریافت خواهد کرد و ممکن است نخواهد فشار حداکثری را اجرا کند وحتی اگر بخواهد شاید نتواند مثل سابق اجرا کند اما این‌بار اروپا در حال ارسال این پیام به ترامپ است که حاضر است در اعمال این نوع فشار علیه ایران با اوهمکاری کند تا همان وسوسه مورد اشاره راند پال را در او تقویت کند.یکی ازروزنامه‌نگاران مشهور اپوزیسیون روزگذشته دربرنامه‌ای دریکی ازشبکه‌های معاند فارسی‌زبان خارج از کشور عملا با مدیریت صهیونیست‌ها اداره می‌شود و در برنامه‌ای درباره تحریم‌های اروپا با شعف وطن‌فروشانه گفته است: بعد از تحریم ایران‌ایر، اتحادیه اروپا کشتیرانی ایران را هم تحریم کرد. خشم و نفرت بی‌سابقه اروپا علیه ایران و شمشیر آخته‌ای که بی‌صبرانه منتظر بازگشت ترامپ به قدرت است.در این میانه لابی ضدایرانی در شکل اتحاد صهیونیسم و اپوزیسیون به‌خصوص بعد از اغتشاشات سال1401تقلای بیشتری برای اجماع‌سازی در اروپا را به نمایش گذاشته است. با توجه به تجمع معنا‌دار اپوزیسیون در کشوری مانند آلمان وپوشش امنیتی که دستگاه اطلاعاتی این کشور به آنها می‌دهد، فشار به دولت آلمان برای پیشبرد اقدامات ضدایرانی شدت گرفته است. بماند که دولت آلمان از جنگ جهانی دوم به این‌سو با افسانه‌سازی درباره ابعاد یهودستیزی در دوران استبدادی نازی‌ها عملا در گروگان صهیونیست‌هاست.

محمد زمانی - گروه سیاسی