زلنسکی به مرگ سیاسی نزدیک می‌شود

راه‌حل پیشنهادی ترامپ و نگرانی از ادامه جنگ اوکراین

زلنسکی به مرگ سیاسی نزدیک می‌شود

هزار روز از جنگ اوکراین می‌گذرد و این درحالی است که بسیاری از کارشناسان سیاسی بر این باورند که راه‌حل پیشنهادی ترامپ به زلنسکی برای خروج از این جنگ مرگ سیاسی اوست. پس از وقوع کودتای نارنجی در اوکراین و روی کار آمدن جریان غرب‌گرا در این کشور وتلاش کی‌یف برای عضویت درائتلاف نظامی ناتو جنگی در سال 2022 شروع شد که هم‌اکنون با پیشروی‌های روسیه در استان‌های شرقی این کشورسرعت گرفته است.

پیشنهادات متفاوتی برای میانجیگری و مذاکرات آتش‌بس به هردو طرف پیشنهاد شد اما همچنان خبری از صلح نیست و بسیاری بر این باورند که ترامپ به‌دنبال پایان این جنگ است.این‌که دو طرف بارها به یکدیگر حمله کردند و مواضع یکدیگر را مورد حمله قرار دادند، مورد اعتراض هواداران دو طرف بود اما حملات کی‌یف به تأسیسات اتمی موجی از نگرانی‌های بین‌المللی را رقم زد و حالا یکی از نگرانی‌های جامعه جهانی در مورد این جنگ، آتشی است که احتمال دارد بسیاری از کشورها پاسوز آن شوند.تاکنون اوکراین بالغ بر 18‌درصد از سرزمین‌های خود را از دست داده و این درحالی است که پیشروی‌های روسیه در یک ماه اخیر سرعت گرفته است.هرازچندگاهی خبرهایی مبنی بر مذاکره دو طرف در رسانه‌ها منتشر شده است اما تاکنون هر دو طرف در تلاشند دست بالاتر را در آن داشته باشند و پیش‌شرط‌های خودرا به طرف مقابل تحمیل کنند.شروط مسکو در مذاکرات صلح شامل عقب‌نشینی کی‌یف از مناطق دونباس و نووروسیا و همچنین عدم عضویت اوکراین در ائتلاف ناتوست. علاوه بر این روسیه خواهان لغوتحریم‌های غربی‌هاعلیه مسکو واعلام بی‌طرفی ومنع هسته‌ای توسط کی‌یف است. دراین شرایط سرزمین‌هایی که اینک در دست روسیه است به روسیه ملحق می‌شود و این چیزی است که زلنسکی زیر بار آن نمی‌رود.البته زلنسکی چشم امیدی به کشورهای غربی داشت که آن رابا ارائه «طرح پیروزی» وبرقراری صلح به نفع اوکراین ارائه کرد. کی‌یف می‌خواهد این کشور به ائتلاف نظامی ناتو دعوت شده و سرزمین‌های ازدست‌رفته به این کشور بازگردد. همچنین روسیه مسئولیت اقدامات خود را در جنگ بپذیرد و محدودیت‌های نامی این کشور لغو شود. 
   
تلاش‌های آمریکا 
علاوه بر کمک‌های روسیه، بایدن قبل از رفتن خود از کاخ سفید محدودیت‌های نظامی ارتش اوکراین به منظور حمله به عمق خاک روسیه را لغو کرد. 
ولادیمیر بروکین، مورخ آمریکایی و استاد سابق دانشگاه هاروارد می‌گوید: «جو بایدن می‌خواهد ترامپ را در وضعیت ناامیدکننده‌ای قرار دهد.»
وی در گفت‌وگو با فیگارو در این‌باره افزود‌: «آمریکا ممکن است وارد یک جنگ شود و ترامپ باید آشفتگی‌هایی را که بایدن ایجاد کرده را پاک کند. تأیید این حملات یک تشدید تنش بین روسیه و آمریکا و در عین حال عمدی است.»  اقدامی که به‌گفته کارشناسان تأثیر خاصی بر روند درگیری‌ها نخواهد گذاشت و حتی موجب ناراحتی تیم ترامپ و روسیه شد.  هر چند کاخ سفید اعلام کرد به‌طور مستقیم مجوز اوکراین برای حمله به خاک روسیه با موشک‌های ATACMS را تأیید نکرد اما دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا جو بایدن برای صدور مجوز به اوکراین برای استفاده از سلاح‌های آمریکایی و موشک‌های ATACMS برای حمله به عمق خاک روسیه را «تأسف‌بار» خواند و تاکید کرد که این اقدام تنها جنگ اوکراین را طولانی‌تر می‌کند.  پیش از این نیز روزنامه فیگارو در مطلبی نوشت مقامات فرانسوی و انگلیسی تصمیم مشابهی مانند آمریکا را گرفته بودند، اما سپس این اطلاعات را از مقاله خود حذف کرد. 
جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا نیز گفت که موضوع لغو محدودیت‌ها برای حملات به عمق روسیه با سلاح‌های اروپایی در 18 تا 19 نوامبر مورد بحث قرار خواهد گرفت.درواکنش به این اقدام رئیس‌جمهور روسیه درهشداری جدی دکترین جدید اتمی روسیه را تأیید کرد و گفت‌: مسکو درصورت هرگونه حمله تهدید‌کننده حیاتی علیه تمامیت ارضی روسیه یا بلاروس، می‌تواند از سلاح اتمی استفاده کند.  پوتین ادامه داد: «تهاجم هر کشوری از سوی یک ائتلاف نظامی علیه روسیه یا متحدان آن به‌عنوان تجاوز کل ائتلاف تلقی خواهد شد».  رئیس‌جمهور روسیه پیشتر نیز گفته بود که استفاده از سلاح‌های دوربرد غربی علیه کشورمان به معنای مشارکت کشورهای ناتو در جنگ با روسیه است، زیرا اوکراین به تنهایی قادر به انجام چنین حملاتی نیست. به‌گفته رئیس دولت، چنین عملیاتی به داده‌های ماهواره‌های ناتو نیاز دارد که کی‌یف در اختیار ندارد. در این شرایط تحلیلگران تاکید کرده‌اند که چنین اقدامی می‌تواند پایان دوران ولودیمیر زلنسکی را رقم بزند. 

پیشنهادات ترامپ 
درهمین حال احتمال بازگشت محدودیت‌های نظامی برای اوکراین، کاهش انتظارات و پذیرش واگذاری بخشی از سرزمین‌های خودبه روسیه ممکن است درزمره پیشنهاد‌های ترامپ باشد.پیش از این نیزدونالد جونیور،پسربزرگ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا با انتشار مطلبی در رسانه‌های اجتماعی به ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین کنایه زد که ممکن است به زودی «مستمری» خود را از دست دهد.  بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که اگر پایان درگیری با از دست دادن سرزمین‌ها برای اوکراین همراه باشد این امربه معنای از دست دادن سریع قدرت توسط خودرئیس‌جمهور زلنسکی،حزب او وکل اطرافیانش خواهد بود. این مسأله همچنین به معنای از دست دادن دارایی واغلب امنیت شخصی است و بسیاری آن رامرگ سیاسی زلنسکی تعبیر می‌کنند. از سوی دیگر برخی کارشناسان بر این باورند که پایان یافتن جنگ اوکراین را وابسته به حمایت اروپایی‌ها از کی‌یف می‌کند.  واسیلی کاشین، دکترای علوم سیاسی، مدیر مرکز مطالعات جامع اروپایی و بین‌المللی در دانشکده عالی اقتصاد دانشگاه تحقیقات ملی و عضو شورای امور بین‌الملل روسیه گفت:همه شرکت‌کنندگان در طرف غربی درک می‌کنند که وضعیت فعلی نمی‌تواند برای مدت طولانی ادامه یابد و این به آن معناست که اوکراین به سمت شکست پیش می‌رود.وی در تحلیلی در روزنامه راسیسکایا گازیتا نوشت‌: از دیدگاه کشورهای غربی، دقیقا دو راه برون‌رفت از شرایط کنونی وجود دارد؛ اول تلاش برای دستیابی سریع به مصالحه با روسیه و توقف این درگیری در طول خط تماس نظامی، ترجیحا بدون هیچ‌گونه تعهدی وگزینه دوم این است که سعی کنند قبل ازمنجمد‌کردن مناقشه، آن راتشدید کنند تا به نقطه مثبت‌تری به نفع خویش پایان دهند و موقعیت مذاکره خود را تقویت کنند.  روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال نیز به نقل از منابع ناشناس نوشته بود تیم ترامپ در حال بررسی چندین نقشه راه است که طبق آنهااوکراین ازبلندپروازی خودبرای عضویت درائتلاف ناتو«به مدت دست‌کم ۲۰سال» دست برداشته ودرگیری‌ها درطول خط‌مقدم کنونی درگیری‌هارامتوقف کند.اکنون بسیاری باوردارند اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها سعی خواهند کرد هرچه سریع‌تر ضربه بزنند تا راه بازگشت آمریکایی‌ها را قطع کنند.باید دید که ترامپ می‌تواند مانع از این ابتکار عمل شود.

کتایون مافی - گروه بین‌الملل