این کتاب پژوهشی جامع از استاد محمدباقر شریعتی سبزواری است که به ابعاد مختلف شخصیت و امامت امام علی(ع) می‌پردازد. نویسنده با نگاهی نافذ، جایگاه آن حضرت را در قامت معلم بشریت، رهبر سیاسی و محور ماجرای غدیر بررسی کرده و دیدگاه مفسران، مورخان اهل سنت، فیلسوفان مسلمان و اندیشمندان جهان را درباره ایشان تبیین کرده است‌؛ بنابراین، این اثر تلاشی برای شناخت دقیق‌تر امام علی(ع) و نقش بی‌بدیل او در تاریخ اسلام و اندیشه جهانی است.  این کتاب در هشت بخش تالیف شده است‌؛ بخش اول با عنوان «امام علی(ع) معلم انسان و مربی بشریت» دراین‌باره بحث می‌کند تمام علوم مقدماتی به علی(ع) منتهی می‌شود و انفاق علی(ع) و نزول آیه در حق ایشان از نظر منابع اهل سنت را بیان کرده است. 
بخش دوم با عنوان «امامت سیاسی امام علی(ع)» مضامین «مولی»به معنی «اولی»، حدیث ثقلین و غدیر با هم از زبان پیامبر(ص) و اعتراف ابن‌تیمیه به احادیث ثقلین و غدیر را شرح داده و سیره معصومان در برخورد با سرکشان، رد اسارت و به غنیمت بردن اموال باغیان و سرکشان مسلمان و برخورد امام علی(ع) با کارگزاران فاسد را به رشته تحریر درآورده است. «امام علی(ع) و ماجرای غدیر» عنوان سومین بخش از این کتاب است.  نویسنده در بخش چهارم با عنوان «آیا نصی بر خلافت ابوبکر هست؟» اعتراف ابن کثیر دمشقی، مخالفت علی(ع)، زبیر و تمام انصار و ادعای مکبر بودن ابوبکر را بررسی کرده و بیان حادثه به نقل از طبری و دستور احضار حضرت علی(ع) برای بیعت را تبیین کرده است. بخش پنجم با عنوان «موضع پیامبر خاتم(ص) در مورد آینده امت» به نگارش درآمده است. 
ششمین بخش با عنوان «امام علی(ع) در نگاه مفسران و مورخان اهل سنت» به مباحثی همچون آیه ۲۰۷ سوره بقره، آیه ۶۱ سوره آل عمران، آیه ۱۹ سوره توبه، اجماع اهل سنت بر نزول آیه ولایت در ‌شأن امیرالمومنین(ع)، آیه تبلیغ، آیه ولایت، آیه مباهله، آیه تطهیر و سوره «هل اتی» اختصاص دارد. 
بخش هفتم با عنوان «امام علی(ع) درنگاه فیلسوفان و دانشمندان مسلمان» به رشته تحریر درآمده که اهم مباحث آن عبارتند از: بوعلی سینا، شیخ بهاءالدین عاملی،ابن ابی الحدید معتزلی،امام خمینی(ره)، خواجه نصیرالدین طوسی، شهید مطهری، علامه طباطبایی و خوارزمی.  «امام علی(ع) در نگاه بزرگان جهان» عنوان هشتمین و آخرین بخش از کتاب مذکور است که در آن شرافت و کرامت نفس، استواری در صراط حق و شور و عشق به اسلام بیان شده مضامین علی(ع) کشته عدالت، حکومت بر دل‌ها و علی(ع) مظهر حق بررسی شده و عناوین دانشمند بی‌نظیر اسلام، نمونه کامل تقوا و علی(ع) مرد عقیده و احتجاج شرح داده شده است.