دردسرهای بازگشت به ماه
ناسا اخیرا از ۹مکان احتمالی برای فرود مأموریت آرتمیس 3 در قطب جنوب ماه رونمایی کرده است. این مأموریت که نخستین فرود سرنشین‌دار برنامه آرتمیس خواهد بود، در صورت موفقیت، اولین فضانورد زن و نخستین فرد رنگین‌پوست را بر سطح ماه خواهد نشاند و فضانوردان را به منطقه‌ای که قبلا دست‌نخورده بوده، خواهد برد.
بازگشت به ماه درقالب برنامه آرتمیس ازبزرگ‌ترین گام‌های فضایی درنیم قرن اخیر است.هدف ازاین مأموریت،علاوه بر حضور انسان درماه، انجام پژوهش‌های علمی جدید و بررسی منابع بالقوه‌ای است که می‌تواندبه اقامت طولانی‌مدت درسطح ماه کمک کند.ناسا پیش‌تر درسال۲۰۲۲، ۱۳ مکان مختلف را برای فرود این مأموریت بررسی کرده بود و اکنون ۹ نقطه منتخب را معرفی‌کرده که همگی در نزدیکی قطب جنوب ماه واقع شده‌اند. این نقاط شامل دهانه‌های مهمی مانند Cabeus B، Haworth و Malapert، همچنین فلات Mons Mouton و دشت Slaterاست. به گفته ناسا، این مناطق با توجه به ترکیبی از روشنایی، ویژگی‌های منطقه‌ای، ارزش علمی و قابلیت دسترسی انتخاب شده‌اند.
ویژگی‌های مناطق منتخب
این مکان‌ها از نظر شرایط نوری و زمین‌شناسی، دسترسی به منابع طبیعی و قابلیت فرود امن مورد بررسی دقیق قرار گرفته‌اند. تمرا جورج، مسئول برنامه‌ریزی سطحی آرتمیس، توضیح داده که هریک از این مناطق دارای بخش‌هایی با روشنایی کافی و زمین مناسب برای فرود هستند. وجود مناطق سایه‌دار دائمی در برخی از این مناطق نشان می‌دهد که این مکان‌ها ممکن است دارای آب یخ‌زده باشند؛ عنصری که برای حیات، تولید اکسیژن و سوخت در سطح ماه حیاتی است.
قطب جنوب ماه، محیطی منحصربه‌فرد
ناسا در برنامه آپولو در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی، مأموریت‌های ماه را در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر و در سمت نزدیک ماه انجام داده بود. اما اهداف علمی مأموریت‌های آپولو و آرتمیس با هم تفاوت دارد. این منطقه دسترسی به قدیمی‌ترین سنگ‌های ماه و یخ‌های قطبی را ممکن می‌سازد. سارا نوبل، از اعضای ناسا، این محیط را کاملا متفاوت از مناطق فرود آپولو توصیف کرده و اشاره دارد که قطب جنوب ماه به‌دلیل داشتن مناطقی همیشه در سایه، شرایط مناسبی برای مطالعه منابع یخ و ترکیبات احتمالی بسیار ارزشمند دیگر، فراهم می‌کند.
چالش‌های پیش‌رو
آرتمیس 3 ادامه‌ای بر موفقیت‌های اولیه برنامه آرتمیس است. آرتمیس1 درسال۲۰۲۲ پرتاب شد و بدون سرنشین، کپسول اوریون را به مدار ماه رساند و پس از بازگشت به زمین، توانایی‌های سیستم جدید پرتاب ناسا (SLS) را به رخ کشید. آرتمیس 2 نیز که درحال‌حاضر برای سپتامبر۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده،قرار است اولین مأموریت سرنشین‌دار آرتمیس باشد و فضانوردان را به مدار ماه ببرد.آرتمیس 3 با چالش‌های مختلفی مواجه است، ازجمله نیاز به سیستم فرود جدید و پیچیده. در این مأموریت، فضانوردان با راکت SLS و کپسول اوریون به فضا پرتاب خواهند شد اما مرحله فرود بر سطح ماه به عهده فضاپیمای استارشیپ (HLS) شرکت اسپیس‌ایکس خواهد بود که قابلیت حمل بار بیشتری نسبت به ماژول قمری آپولو دارد و با یک راکت استارشیپ جداگانه به مدارماه پرتاب می‌شودوقراراست درمدارماه با اوریون ملاقات کند تا فضانوردان را به سطح ماه برساند. برای اطمینان از امنیت و قابلیت‌هایHLS، این سیستم نیاز به آزمایش‌ها و دریافت مجوزهای لازم دارد. تاکنون چند پرواز آزمایشی توسط اسپیس‌ایکس انجام شده که دو مورد از آنها نتوانستند به مدار مورد نظر برسند اما یک آزمایش موفق نیز از پایگاه بوکاچیکا درتگزاس انجام شد.انتظارمی‌رودکه آزمایش‌های‌بیشتری برای تأیید نهاییHLS انجام شود.برخلاف برنامه‌ریزی فعلی، احتمال تعویق مأموریت آرتمیس 3 وجود دارد. از یک‌سو، مشکلات فنی در کپسول اوریون و آزمایش‌های لازم برای HLS ممکن است باعث تعویق در اجرای مأموریت شود. همچنین، تغییرات احتمالی درسیاست‌های فضایی ایالات متحده پس از انتخابات ریاست‌جمهوری امسال آمریکا می‌تواند تأثیرگذار باشد. با وجود این، ناسا و اسپیس‌ایکس هر دو بر تعهد خود به پیشرفت این مأموریت تأکید دارند. آرتمیس 3 با توجه به اهمیت علمی و پیشرفت‌های فناورانه آن، می‌تواند گامی مهم به سوی تحقق رویای اقامت بلندمدت انسان در ماه و حتی مسافرت به مریخ باشد.
منبع: skyandtelescope.org
بهاره یوزباشی‌زاده - گروه دانش
ویژگی‌های مناطق منتخب
این مکان‌ها از نظر شرایط نوری و زمین‌شناسی، دسترسی به منابع طبیعی و قابلیت فرود امن مورد بررسی دقیق قرار گرفته‌اند. تمرا جورج، مسئول برنامه‌ریزی سطحی آرتمیس، توضیح داده که هریک از این مناطق دارای بخش‌هایی با روشنایی کافی و زمین مناسب برای فرود هستند. وجود مناطق سایه‌دار دائمی در برخی از این مناطق نشان می‌دهد که این مکان‌ها ممکن است دارای آب یخ‌زده باشند؛ عنصری که برای حیات، تولید اکسیژن و سوخت در سطح ماه حیاتی است.
قطب جنوب ماه، محیطی منحصربه‌فرد
ناسا در برنامه آپولو در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی، مأموریت‌های ماه را در عرض‌های جغرافیایی پایین‌تر و در سمت نزدیک ماه انجام داده بود. اما اهداف علمی مأموریت‌های آپولو و آرتمیس با هم تفاوت دارد. این منطقه دسترسی به قدیمی‌ترین سنگ‌های ماه و یخ‌های قطبی را ممکن می‌سازد. سارا نوبل، از اعضای ناسا، این محیط را کاملا متفاوت از مناطق فرود آپولو توصیف کرده و اشاره دارد که قطب جنوب ماه به‌دلیل داشتن مناطقی همیشه در سایه، شرایط مناسبی برای مطالعه منابع یخ و ترکیبات احتمالی بسیار ارزشمند دیگر، فراهم می‌کند.
چالش‌های پیش‌رو
آرتمیس 3 ادامه‌ای بر موفقیت‌های اولیه برنامه آرتمیس است. آرتمیس1 درسال۲۰۲۲ پرتاب شد و بدون سرنشین، کپسول اوریون را به مدار ماه رساند و پس از بازگشت به زمین، توانایی‌های سیستم جدید پرتاب ناسا (SLS) را به رخ کشید. آرتمیس 2 نیز که درحال‌حاضر برای سپتامبر۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده،قرار است اولین مأموریت سرنشین‌دار آرتمیس باشد و فضانوردان را به مدار ماه ببرد.آرتمیس 3 با چالش‌های مختلفی مواجه است، ازجمله نیاز به سیستم فرود جدید و پیچیده. در این مأموریت، فضانوردان با راکت SLS و کپسول اوریون به فضا پرتاب خواهند شد اما مرحله فرود بر سطح ماه به عهده فضاپیمای استارشیپ (HLS) شرکت اسپیس‌ایکس خواهد بود که قابلیت حمل بار بیشتری نسبت به ماژول قمری آپولو دارد و با یک راکت استارشیپ جداگانه به مدارماه پرتاب می‌شودوقراراست درمدارماه با اوریون ملاقات کند تا فضانوردان را به سطح ماه برساند. برای اطمینان از امنیت و قابلیت‌هایHLS، این سیستم نیاز به آزمایش‌ها و دریافت مجوزهای لازم دارد. تاکنون چند پرواز آزمایشی توسط اسپیس‌ایکس انجام شده که دو مورد از آنها نتوانستند به مدار مورد نظر برسند اما یک آزمایش موفق نیز از پایگاه بوکاچیکا درتگزاس انجام شد.انتظارمی‌رودکه آزمایش‌های‌بیشتری برای تأیید نهاییHLS انجام شود.برخلاف برنامه‌ریزی فعلی، احتمال تعویق مأموریت آرتمیس 3 وجود دارد. از یک‌سو، مشکلات فنی در کپسول اوریون و آزمایش‌های لازم برای HLS ممکن است باعث تعویق در اجرای مأموریت شود. همچنین، تغییرات احتمالی درسیاست‌های فضایی ایالات متحده پس از انتخابات ریاست‌جمهوری امسال آمریکا می‌تواند تأثیرگذار باشد. با وجود این، ناسا و اسپیس‌ایکس هر دو بر تعهد خود به پیشرفت این مأموریت تأکید دارند. آرتمیس 3 با توجه به اهمیت علمی و پیشرفت‌های فناورانه آن، می‌تواند گامی مهم به سوی تحقق رویای اقامت بلندمدت انسان در ماه و حتی مسافرت به مریخ باشد.
منبع: skyandtelescope.org
بهاره یوزباشی‌زاده - گروه دانش
